تعلیم و تربیت از منظر امام علی (ع) در منابع نهج البلاغه، غررالحکم و دررالکلم

مباحث تربیت یکی ا ز بنیادی ترین مباحث علوم انسانی است و به عنوان پایه های اساسی و ره اورد مباحث ارزشمند انسانی، مور د ارزیابی قرا ر می-گیرد. اصولا سعادت فرد و جامعه، تکامل و ترقی انسان ها و خانواده ها، پیشرفت جوامع بشری ، سلامت جسم و جان بشر، همه و همه به مسالهتربیت مربو ط میشود.اسلام مکتبی است الهی که هدف نهایی آن هدایت انسان به سوی خدا، بدان سان که انسان با عبادت پروردگار بر تقرب هر چه بیشتر بهذات ذوالجلال او بیفزاید. در این مکتب، مهمترین ابزار تحقق آرمانهای اسلامی، ایجاد آگاهی و شناخت در انسانها و مقدم داشتن آن بر هر نوعاعمال خشونت و زور معرفی شده است؛ زیرا اسلام بر آن است که عقل و همه نیروهای خلاق آدمی را ا ز قیود جهل، موهوم پرستی و دیگرزنجیرها آزاد کند و راه تکامل و سعاد ت را بر آنان هموار سازد.یکی از مشکلاتی که امرو ز دامن گیر بسیاری ا ز مراجعا ن به منابع دینی جهت برداشت دستورالعمل ها و راهکارهای پرورشی و تربیتی شده،انتظارات غیرمنطقی و دور از واقع از این منابع و مراجع است. جزئی نگری و روشگرایی محض، که د ر صدد دریافت سریع نتایج عینی و ملموساست، راه را بر هرگونه بردباری و دریافت های تدریجی، آن هم در حوزه شخصیت و ضمیر باطنی، مسدود کرده است. این دیدگاه چنان بر زوایایزندگی حاکم شده است که حتی تربیت را نیز در چارچوب کاملا کمی و در قالب فرایندهایی با درون دادهای مشخص و عملیاتی تفسیر می کند.در دین مبین اسلام گنجینه عظیمی از مبانی و شیوه های تعلیم و تربیت در قالب آیات قرآن، روایا ت و احادیث و به شیوه های مختلف دراختیار همه مسلمانان قرار دارد . با بهره گیری ا ز این منابع عظیم راه و روش زندگی برای انسا نها روشن میشود. در دنیای امروز که تکنولوژی وفناوری های گوناگون همه جانبه زندگی انسانها ر ا تحت تاثیر قرار داده اند، در حالی که بسیاری از آنها از قبیل انواع شبکه های اجتماعی، ماهواره-ای و اینترنتی و تلفن های همراه هوشمند با ورود خود به زندگی انسانها، موجب آسانتر شدن گناه و معصیت شده؛ و با مشغول سازی و ایجادسرگرمی، آنها را از نیل به صرا ط مستقیم در مسیر نیل به اهداف غایی تربیت که همانا مقام قرب و رضای خداوند، دور می سازند. در صورتی که اگر انسان ها مباحث تربیتی را به درستی بشناسند و هدف داری آ ن ر ا بدانند و با روشهای صحیح تربیت آشنایی پیدا کنند، می توانند خود وخانواده و سپس جامعه خود ر ا تربیت کنند، اصلاح نمایند، به سوی خوبی ها و ارزشهای اخلاقی سوق دهند.