طرزی و پارادایم جدید تاریخ نگاری در افغانستان

محمود طرزی آدمی است منور و اندیشهورز که با زبان فارسی و عربی دربارهی ادبیات، تاریخ، سیاست و دین خوانده و نوشتهاست. با زبانهای اردو، ترکی و فرانسوی آشنایی داشت و تعداد مقالات آن به (۵۰۰) و آثار وی به (۳۱) میرسد. مساله پژوهشحاضر این است که شناخت محمود طرزی از »علم تاریخ« چگونه بوده و اینکه او را میتوان تاریخ ورز و تاریخ نگار دانست؟نویسندگان با روش تاریخی_توصیفی و مطالعه ای سراج الاخبار، آثار و مقالات طرزی به این نتیجه رسیدند که اندیشه و ساحتفعالیتهای محمود طرزی سیال و شناور است. همچنان آشنایی کامل از طرزی و کارنامهی وی تا امروز در جامعه افغانستان درابهام باقیمانده است. بسیاری از فعالیتهای وی در امر علمورزی به تاثیر از مسایل سیاسی و قومی و یا سترونی جامعه ی افغانستاناز متخصصان آکادمیک-دانشگاهی، نامکشوف است. یکی از این ساحت نامکشوف او، رویکرد وی با »علم تاریخ« است. کارهایعلمی-تاریخی طرزی همراه با تازگیها و نوجوییها است. او را میتوان سرآغاز تاریخنگاری جدید افغانستان قلمداد کرد. وینخستین تاریخنگار افغانستان است که روی »علم تاریخ« و »کارآمدی آن«، منظم و مبسوط در برگهای سراج الاخبار بحث کردهاست.