بررسی جایگاه مشهورات در حکمت عملی با محوریت سخنان ابن سینا

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 29

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FHI-6-21_002

تاریخ نمایه سازی: 30 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

باور حکمای مسلمان مانند فارابی و ابن سینا آن است که مشهورات به کار رفته در حکمت عملی، ریشه در واقعیت دارند و به همین دلیل در شمار مبادی حکمت عملی هستند. البته معنای این سخن آن نیست که همه این مشهورات بدیهی می باشند؛ زیرا مشهورات به صرف مشهور بودن، بداهت عقلی ندارند. ابن سینا در این باره می گوید مشهورات به کار رفته در حکمت عملی، اگرچه در فضای شهرت به اثبات نیاز ندارند، اما در فضای برهان نیازمند اثبات هستند و در شمار قضایای نظری می باشند. با لحاظ این دیدگاه، از یک سو به دست می آید که بهره گیری حکمت عملی از مشهورات متفاوت با بهره گیری دانش کلام از این گزاره هاست؛ زیرا در حکمت عملی مشهوراتی به کار می روند که صادق باشند و اگر صدق آنها بدیهی نباشد، به کمک برهان اثبات می شوند. درحالی که دغدغه دانش کلام، به کارگیری مشهورات صادق نیست؛ چرا که متکلم به دنبال دفاع از دین با روش جدل و اقناع است. از سوی دیگر، به دست می آید که دیدگاه محقق اصفهانی و آیت الله عابدی شاهرودی درباره اینکه فضای حکمت عملی از دید بوعلی مشهورات است و نه یقینیات، با اندیشه ابن سینا سازگاری ندارد.

نویسندگان

محمدعلی نوری

سطح چهار حوزه علمیه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۵). الاشارات و التنبیهات (ج۱). ...
  • (۱۳۱۳). رسائل اخری. تهران: بی نا. ...
  • (۱۴۰۴ق الف). الشفاء، «الالهیات». مراجعه ابراهیم مدکور. قم: کتابخانه آیت ...
  • (۱۴۰۴ق ب). الشفاء، «الطبیعیات: النفس». مراجعه ابراهیم مدکور. قم: کتابخانه ...
  • (۱۴۰۴ق ج). الشفاء، «المنطق: البرهان». مراجعه ابراهیم مدکور. قم: کتابخانه ...
  • ارسطو (۱۳۷۸). منطق ارسطو (ارگانون). ترجمه میر شمس الدین ادیب ...
  • اصفهانی، محمدحسین (۱۴۲۹ق). نهایه الدرایه فی شرح الکفایه (۵ جلد). ...
  • حائری یزدی، مهدی (۱۳۸۴). کاوش های عقل عملی. تهران: موسسه ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۴۱۱ق). المیزان فی تفسیر القرآن (ج۵). بیروت: موسسه ...
  • نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد (۱۳۷۵). اساس الاقتباس. تصحیح عبدالله انوار. ...
  • عابدی شاهرودی، علی (۱۳۹۵). قانون اخلاق بر پایه نقد عقل ...
  • فارابی، محمدبن محمد (۱۴۱۳ق). الاعمال الفلسفیه. تحقیق جعفر آل یاسین. ...
  • (۱۴۰۸ق). المنطقیات. تحقیق و مقدمه محمدتقی دانش پژوه. قم: کتابخانه ...
  • (بی تا). المجموع. مصر: بی نا ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۷). مجموعه آثار (ج۶). پاورقی اصول فلسفه و ...
  • نمایش کامل مراجع