بررسی پیوند معرفت تصوری و تصدیقی با تاملی معناشناسانه در قاعده ما لا حد له لا برهان علیه

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 16

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FHI-5-18_004

تاریخ نمایه سازی: 30 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

فیلسوفان مسلمان با استناد به قاعده «ما لا حد له لا برهان علیه» و «ما لا برهان علیه لا حد له» پیوند معرفت تصوری و تصدیقی انسان را نسبت به برخی موجودات نشان داده و امکان یا امتناع یکی از آن دو را دلیل بر امکان یا امتناع دیگری معرفی کرده اند.  در این مقاله، نخست به اختصار از چیستی و اقسام حد و برهان سخن به میان آمده و سپس مفاد اصل و عکس این قاعده تشریح شده است. در ادامه، با توجه به ادله و مستندات قاعده، به این نتیجه دستیافته ایم که مفاد برخی از این ادله، تثبیت ملازمه کلی بین معرفت تصوری حاصل از حد وجودی و معرفت تصدیقی برگرفته از برهان لم مطلق است و برخی دیگر نیز از جهت وجود و عدم بر ملازمه بین دو نوع معرفت، دلالتی ندارند. مطابق مفاد دلیلی دیگر می توان ملازمه بین حد و برهان لم مطلق را به حد ماهوی نیز تعمیم داد و در مورد کلیت یا جزئیت گزاره های حاکی از ملازمه وجودی و عدمی بین دو نوع معرفت، قائل به تفصیل شد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سیدمحمد انتظام

دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه مفید

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۹). النجاه. تصحیح محمدتقی دانش ...
  • ( ۱۴۰۴ق الف). الشفاء «الهیات». تحقیق سعید زائد و.. . ...
  • (۱۴۰۴ق ب). الشفاء، «البرهان». تحقیق سعید زائد و... . قم: ...
  • بهمنیاربن مرزبان (۱۳۷۵). التحصیل. تصحیح مرتضی مطهری. چاپ دوم. تهران: ...
  • سبزواری، ملاهادی (۱۳۶۹). شرح منظومه (ج۱). تحقیق حسن زاده آملی. ...
  • (۱۳۶۰). التعلیقات علی الشواهد الربوبیه. تصحیح سید جلال الدین آشتیانی. ...
  • طوسی، نصیرالدین (۱۳۶۱). اساس الاقتباس. تصحیح مدرس رضوی. چاپ سوم. ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۶). شرح برهان شفا. تحقیق محسن غرویان. ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (۱۳۹۳). التنقیح فی المنطق. تحقیق و ...
  • (۱۳۷۵). مجموعه رسائل فلسفی. تحقیق حامد ناجی اصفهانی. تهران: انتشارات ...
  • (۱۳۶۰). الشواهد الربوبیه. تصحیح سید جلال الدین آشتیانی. چاپ دوم. ...
  • (۱۳۵۴). المبدا و المعاد. تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی. تهران: انجمن ...
  • (۱۹۸۱م). اسفار(ج۸،۳،۱). بیروت: دار احیاءالتراث. ...
  • (بی تا). الحاشیه علی الهیات الشفا. قم: انتشارات بیدار ...
  • نمایش کامل مراجع