راهبردهای امن سازی بیمارستان های موجود در کلان شهر شیراز در شرایط بحران با رویکرد پدافند غیرعامل

در همه بحران ها، اعم از طبیعی و انسان ساز، بیمارستان ها نقش عمده ای ایفا می کنند. در عین حال، تجارب دهه های اخیر نشان داده که بیمارستان ها، خصوصا بیمارستان های بزرگ در کلان شهرها، در زمره هدف های مورد تهدید هستند. از این رو برای آمادگی فیزیکی- کالبدی و تجهیزاتی بیمارستان ها و همچنین آمادگی مهارتی و روانی کاربران و کارکنانشان پیش بینی های مختلف صورت می گیرد. برای همین منظور، ضابطه نامه ها و مطالعات متعددی با رویکرد پدافند غیرعامل برای فضاهای درمانی تدوین شده؛ اما تا کنون بررسی راهبردی و کلان وهمه جانبه ای برای امن سازی و آماده سازی بیمارستان ها برای شرایط بحران صورت نگرفته است. هدف این پژوهش شناسایی و تدوین راهبردهای امن سازی بیسمارستان های موجود در کلان شهرها با رویکرد پدافند غیرعامل است. پژوهش حاضر از نوع توسعه ای- کاربردی و با روش آمیخته (کمی و توصیفی- تحلیلی) است. پژوهش به این ترتیب صورت گرفته که با جستجوی کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران از یک سو وضع مطلوب ترسیم و از سوی دیگر وضع موجود و عوامل محیطی داخلی و خارجی موثر در بیمارستان ها شناسایی شد. در مرحله بعد، این راهبردها نیز اولویت بندی و در نهایت راهکارهایی برای اجرایی کردن راهبردها پیشنهاد شده است. نتیجه این پژوهش عرضه راهبردهای ۳۸ گانه در حوزه های ششگانه (دفاعی، ا منیتی، سیاسی، ا قتصادی، اجتماعی، فناورانه، قانونی، زیست محیطی) برای امن سازی بیمارستان های کلان شهرها بوده است. شهر شیراز مرکز استان فارس و پنجمین شهر بزرگ و پرجمعیت ایران است. مساحت آن تقریبا معادل ۲۴۰ متر مربع بوده و جمعیت آن معادل ۱۵۶۵۵۷۲ نفر است. آب و هوای شهر شیراز با توجه به قرار گرفتن در منطقه یک وهستانی زاگرس و در ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا، معتدل است. شیراز از سمت شمال به شهرستان های سپیدان و مرودشت، از قسمت غربی به شهرستان کازرون، از قسمت جنوبی به شهرستان های فیروزآباد و جهرم و از قسمت شرقی به شهرستان های استهبان و فسا منتهی می شود. از نظر ناهمواری نیز می توان گفت تقریبا تمامی دور تا دور شیراز را کوه های بلند پوشانده اند. در قسمت شمالی شیراز کوه های چهل مقام، باباکوهی، کوه پشت مله، کوه توسیاه و کوه دراک قرار دارند. در جنوب این شهر نیز کوه های سبز پوشان و قره باغ قرار دارند. از مسائلی که موجب اهمیت بیشتر این شهر می شوند، می توان به قرار داشتن در مسیر تجاری داخل کشور به سمت بنادر جنوبی مخصوصا بندر بوشهر اشاره کرد. شهر شیراز دارای چهل و یک (۴۱) بیمارستان است که از این تعداد بیست و یک بیمارستان دولتی و پانزده بیمارستان خصوصی است و پنج بیمارستان دیگر بیمارستان نیروهای مسلح هست.