بررسی جایگاه اخلاق ارسطویی در قرآن از منظر علامه طباطبایی رحمه الله علیه

مکتب اخلاق ارسطویی، یکی از مکاتب اخلاقی است که علامه طباطبایی از آن در ذیل آیات ۱۵۵ و ۱۵۶ سوره بقره یاد می کند. نظر به استفاده برخی پژوهشگران از این روش اخلاقی، نوشتار حاضر درصدد است با روش توصیفی و تحلیلی، دیدگاه قرآن را در تایید یا رد این مکتب اخلاقی به دست آورد. آنچه از سیر مطالعه به دست آمده است، اینکه اولا این مکتب در کلام علامه، معنای عامی دارد و خاص اخلاق ارسطو نیست. ثانیا مبنای این نظریه، عقل اجتماعی و اهداف دنیایی است. ثالثا این مکتب به عنوان درجه ضعیف از اخلاق قرآنی، قابل طرح است؛ ولی در روش، با مسلک اعلای قرآنی یعنی انجام فضیلت به خاطر حب الهی تفاوت بسیار دارد؛ تا جایی که گاه جای فضیلت و رذیلت در این دو مسلک عوض می شود؛ زیرا احکام عقل و حب الهی با هم متفاوت است.