تحلیل آماری و سینوپتیکی تگرگ شهرستان مشگین شهر

تگرگ یکی از پدیده های جوی مخرب و بلا خیز می باشد که به علت وزن و سرعت، موقع سقوط از قدرت مکانیکی زیادی برخوردار است و باعث خسارات زیادی در بخش های مختلف از جمله کشاورزی می گردد. به منظور کاهش خسارات تگرگ در مناطق آسیب پذیر و شناسایی زمان وقوع این پدیده نیاز به شناخت سینوپتیکی و ترمودینامیکی پارامترهای مرتبط با آن می باشد.در این پژوهش پدیده تگرگ، در حوزه شهرستان مشگین شهر با بازه زمانی 11 ساله (2005-1995) میلادی ، انتخاب گردید و اطلاعات هواشناسی ایستگاهها در فرمت SC data از اداره کل هواشناسی استان اردبیل دریافت شد. پس از اطمینان از صحت دادهها، اقدام به تجزیه و تحلیل وبررسی ویژگیهای آماری دادهها گردید. در ایستگاه مشگین شهر در مقیاس زمانی ماهانه، حداکثر بارش تگرگ در ماه های فروردین، اردیبهشت وخرداد در ساعت های 12 و 15 و UTC 18 ثبت شده است. برای طبقه بندی فراوانی ماهانه وقوع تگرگ، اقدام به تحلیل خوشهای گردید و از روش سلسله مراتبی تحلیل خوشهای ادغام بر اساس روشوارد و معیار فاصله اقلیدسی استفاده شد. در این مطالعه از روش روند خطی برای بیان نوسانهای زمانی وقوع تگرگ استفادهگردیده و مشخص شده که مدل های روند خطی تگرگ اردیبهشت ماه وسالانه روندی افزایشی دارند.برای تحلیل همدیدی پدیده تگرگ نقشه های همفشاری سطح زمین و هم ارتفاع های تراز 500 هکتو پاسکال ، بردار باد و امگا در طول تمام دوره آماری که تگرگ اتفاق افتاده است مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.بررسی همدیدی نیزنشان داد که در تراز 500 هکتوپاسکال، قرار گیری درجلوی فرود، بیشترین درصد وقوع تگرگ را دارا بوده است . بنابراین فعالیت مرکز پر فشار سرد و ریزش هوای سرد به لایه های میانی جو در شمال غرب کشور وجود کم فشار جنوبی در لایه زیرین جو که جریانات گرم و مرطوب عربستان را به منطقه وارد می کند، باعث تشکیل ابرهای جوششی وایجاد بارش تگرک و نیز باران های سیل آسا می گردد.