عناصر محیط زیست در قرآن و روایات

امروزه علائم نگران کننده ای از تخریب منابع طبیعی و عناصر زیست محیطی وجود دارد که ناشی از صنعتی شدن جوامع و تلاش بشر برای توسعه و رفاه است؛ مانند آلودگی آبها، نابودی پوشش های گیاهی، آلودگی هوا، انقراض نسل برخی جانوران و پدید آمدن شکاف در لایه ی ازن. هدف اصلی این مطالعه بررسی نگرش مکتب اسلام نسبت به حفظ و حمایت اجزا و عناصر محیط زیست و منابع طبیعی است. این تحقیق از نظر روش گردآوری و تحلیل داده ها از نوع تحقیقات توصیفی است. تحلیل منابع عمده اسلامی همچون آیات قرآن کریم و روایات مرتبط، نشان گر اهمیت حفظ اجزای محیط زیست در آموزه های اسلامی است. زمین و خاک در قرآن منبعی پرفایده برای انسان معرفی شده است و در روایات به حفظ و احیاء آن سفارش گردیده است. اسلام آب را نیز مایه زندگانی و حیات کره زمین می داند و حفظ آن را احترام به حقوق دیگران و حق نسل های بعد می شمرد. در باره ی هوا نیز علاوه بر وجود آیاتی که از ان به عنوان نعمتی الهی یاد می کنند در روایتی هوای پاک شرط گوارایی زندگی بیان شده است. در آیات و روایات دیگری نیز تأکید فراوانی بر حفظ گیاهان و تشویق به توسعه کشت و زرع مشاهده می شود. در رابطه با حیوانات، آیات قرآن با تبیین فوائد برخی حیوانات خواستار رعایت حقوق این جزء مهم از محیط زیست شده است و در روایات متعددی نیز علاوه بر تأکید بر رعایت حقوق حیوانات از رساندن هر گونه آزاری به آنها نهی شده است.