بررسی چالش‌های مدیریتی در ارائه خدمات بهداشتی در اسکان اضطراری و موقت پس از زلزله (نمونه موردی: زلزله 21 مرداد 1391 آذربایجان شرقی)

از چالش‌های مهم مدیریتی در اسکان اضطراری و موقت پس از زمین‌لرزه تأمین خدمات بهداشتی برای آسیب‌دیدگان به خصوص سرویس‌های بهداشتی و مدیریت فاضلاب‌ها می‌باشد. از آنجا که تأمین اسکان دائم پس از سانحه ممکن است چند سالی به طول انجامد و اختلال در مسائل بهداشتی باعث رواج بیماری‌های اپیدمیک می‌شود، فراهم نمودن خدمات مزبور حائز اهمیت است. بعنوان مثال می‌توان به مسائل مربوط به جایگذاری سرویس‌های بهداشتی و عدم رعایت استانداردهای اجرایی برای آنها و اختلالات سیستم فاضلاب اشاره کرد. برطرف کردن این مشکلات می‌تواند علاوه بر جلوگیری از شیوع بیماری‌ها، به تسریع بازتوانی آسیب‌دیدگان کمک شایانی کند. در روش تحقیق این مقاله ابتدا به بررسی متون و مقالات تخصصی در تجارب کشورهای دیگر در حوزه بهداشت پس از سوانح در جهان و نقد و بررسی آنها پرداخته شده و در ادامه از طریق مصاحبه با متخصصین و افراد سانحه دیده، به بررسی مشکلات موجود در منطقه زلزله‌زده از دیدگاه ارائه خدمات بهداشتی، برای رسیدن به برنامه‌ریزی برای کاهش این مشکلات، تلاش شده است. به عنوان نتیجه‌گیری، به نظر می‌رسد قبل از برنامه‌ریزی، کارهایی از قبیل شناسایی و ارزیابی تهدیدات و خطرات بالقوه بهداشتی و اولویت‌بندی رسیدگی به آنها، در توسعه اهداف، از ملزومات می‌باشد. شناسایی این مقولات می‌تواند جهت تسهیل تصمیمات آتی برای آموزش بازماندگان و طراحی خدمات بهداشتی در اسکان اضطراری و موقت، منطبق با استانداردهای موجود در قالب کالبدی و غیرکالبدی مؤثر باشد. همچنین تشویق و ترقیب آسیب‌دیدگان به مشارکت در حل مسائل بهداشتی خود، به کمک آموزش همگانی، برای هر چه مفید بودن اینگونه خدمات، از اهمیت زیادی برخوردار است.