تمرکزگرایی در نظام اداری ایران

تمرکز اداری ترتیبی است که درآن قدرت مرکزی درنظر دارد سلطه اداری خود را با انضباط شدید بر تمام واحدهای اداری و اجرایی کشور اعمال کند و در اینصورت واحدهای اداری از آزادی عمل و اختیار تصمیم گیری برخوردار نیستند در حالیکه عدم تمرکز اداری یعنی گرداندن و اداره جامعه به صورت اعطای استقلال اداری و صلاحیت تصمیم گیری یک ناحیه، منطقه و محل می باشد. پس از دوره نسبتاً طولانی تمرکزگرایی و با آغاز تجارب تمرکززدایی ازدهه 70 به این سو، تمایل دولتها به نظام های متمرکز و غیرمتمرکز درحال نوسان بوده است. یکی ازجنبه های مشترک بین کشورهای جهان سوم، خصوصیات نظام اداری حاکم بر این قبیل کشورها است که می توان از ویژگیهای آن به سیاست واگذاری فعالیت های اقتصادی به دولت اشاره کرد. مشکلاتی نظیر اعمال قدرت به طور منحصر به فرداز سوی سازمان مرکزی، از بین رفتن خلاقیت، عدم سرعت درتصمیم گیری ها، عدم تناسب با شرایط محلی و ناسازگاری تمرکزگرایی با دموکراسی لزوم توجه دوباره دولتها به تدبیر در خصوص تمرکزگرایی را موجب می گردد. با توجه به اینکه نظام اداری ایران در حال گذار از حال متمرکز و وحدت گرایی به سوی عدم تمرکز و کثرت گرایی می باشد در این مقاله ضمن تبیین مفاهیم تمرکزگرایی و عدم تمرکز به تشریح این مفاهیم در ابعاد گوناگون نظام اداری ایران پرداخته می شود.