اثرات فواصل ردیف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای نشایی (Brassica napus L.) به صورت کشت دوم در اراضی شالیزاری

به منظور بررسی اثرات ردیف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام کلزای نشایی به صورت کشت دوم در اراضی شالیزار ، آزمایشی در دو سال زراعی 83-1382 و 84-1383 در مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا گردید . این آزمایش به صورت اس پلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. چهار رقم کلز ا شامل PF7045/91 ،RGS003 ،Hyola308 و Hyola401 به عنوان فاکتور اصلی و سه فاصله ردیف کاشت 20، 25 و 30 سانتی متر(با تراکم ثابت ۴۰ بوته در متر مربع ) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند . نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده ها نشان داد که اثر سال بر عملکرد دانه ، درصد روغن ، عملکرد روغن ، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین ، طول خورجین ، وزن هزار دانه ، تعداد شاخه های فرعی درجه یک ، دو و سه و ارتفاع بوته در سطح احتمال 1% معنی دار بود . بین ارقام کلزا و اثر متقابل رقم × سال از نظر صفات ذکر شده در بالا در سطح احتمال ۱% اختلاف معنی داری وجود داشت . بین فواصل کاشت از نظر صفات ذکر شده در بالا اختلاف معنی داری مشاهده نشد , اما اثر متقابل سال × فاصله کشت تنها از نظر تعداد شاخه های فرعی درجه دو و سه در سطح احتمال ۵% معنی دار بود. نتایج این آزمایش نشان داد که بین ارقام ، رقم PF7045/91 از نظر عملکرد دانه، درصد روغن ، عملکرد روغن ، تعداد خورجین در بوته ، تعداد شاخه های فرعی درجه یک و دو و ارتفاع بوته ، رتبه اول را در هر دو سال به خود اختصاص داد . مطا لعه ضرایب همبستگی بین صفات نشان دادکه همبستگی مثبت ومعنی داری بین عملکرد دانه با تعدادخورجین در بوته( **0/79=r)، تعداد شاخه های فرعی درجه دو (**0/48=r) و ارتفاع بوته(**0/89=r) و همبستگی مثبت و معنی داری بین درصد روغن با تعداد خورجین در بوته ( **0/37=r) و ارتفاع بوته (**0/65=r) و همبستگی مثبت و معنی دار بین عملکرد روغن با عملکرد دانه(**0/99=r) و درصد روغن (**0/66=r) وجود داشت . در بین فواصل کاشت ، فاصله کشت ۲۰ سانتی متر از نظر عملکرد دانه ، درصد روغن، عملکرد روغن و تعداد دانه در خورجین, رتبه اول را دارا بود.