کاهش مصرف آب در زراعت چغندرقند در مناطق نیمه خشک

به منظور بررسی امکان کاهش مصرف آب زراعت چغندرقند در اوایل فصل رشد درشرایط کشت انتظار آزمایشاتی در طی سه سال زراعی ۷۹ الی ۸۲ آزمایشاتی در ایستگاه طرق مر کز تحقیقات کشاورزیو منابع طبیعی خراسان انجام شد . این آزمایش به صورت طرح بلو ک کامل تصادفی با استفاده از رقم نسبتا مقاوم به بولت BR1 در چهار تکرار انجام شد . تیمار کشت انتظار دارای شش سطح آبیاری بود که شامل شروع اولین آبیاری بعد از تخلیه ۶۰ درصد رطوبت قابل استفاده خاک (تیمار کشت انتظار بدون تنش ) و آبیاری همزمان با نوبت های آبیاری دوم تا ششم این تیمار بود . در سال های اول و دوم آزمایش فراوانی درصد بوته های به بولت رفته به علت شرایط جوی چندان قابل توجه نبود ولی در سال سوم آزمایش (1382-1381) که درجه حرارت از زمان کاشت کشت انتظار تا آخر بهار بسیار پائین تر از دو سال قبل تر بودو در طی این مدت ۵۷ روز درجه حرارت حد اکثر، کمتر از 12 درجه سانتی گراد بود 4/5 درصد بو ته ها به بولت رفتند . درسال سوم همچنین تر اکم بوته به طور معنی داری تحت تاثیر تیمار های آزمایش قرار گرفت و در مجموع میانگین تر اکم بوته در کشت انتظاری (در شرایط مختلف آبیاری ) نسبت به کشت زود موقع حدود ۳۳ درصد کمتر بود . نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که عمل کرد ریشه به طور معنی داری تحت تاثیر تیمار های مورد بررسی قرار گرفت . به طور کلی در کشت های انتظار با افزایش فاصله شروع اولین آبیاری عمل کرد ریشه کاهش یافت . در این پژوهش عمل کرد قند خالص در شرایط کشت انتظار بدون قطع آبیاری همواره نسبت به کشت زود (کشت ازنیمه دوم اسفند لغایت اواخر فروردین ماه ) بیشتربود . همچنین این صفت درشرایط کشت بعدازآخرین آب غلات نسبت به دو شرایط ک شتانتظار بدون قطع آبیاری و کشت زود کمتر بود. با توجه به نتایج سه سال آزمایش می توان استنباط کرد که در شرایط محل مورد آزمایش می توان در کشت انتظار چغندرقند تا ۴۰ روز بعد از زمانی که آبیاری در فصل بهار مورد نیاز است از اعمال آبیاری خودداری نمود بدون آ نکه کاهش معنی داری در عمل کرد قند خالص مشاهده نمود . کارایی مصرف آب در شرایط متفاوت آبیاری بهجز در شرایط کشت انتظار با قطع یک آب به طورمعنی داری بیش از کشت زود موقع و ک شت بعد از آخرین آب غلات بود.