اثر تنش خشکی و محلول پاشی روی و منگنز بر پروتئین های ذخیره ای بذر گلرنگ پاییزه

به منظور مطالعه اثر محلول پاشی عناصر کم مصرف روی و منگنز تحت تنش خشکی بر میزان پروتئین ها ی ذخیر ه ای بذر گلرنگ دو آزمایش مزرعه ای طی سال های زراعی 81-1380 و 82-1381 در اصفهان انجام شد . آزمایش بصورت اسپیلیت فا کتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طراحی گردید . عامل اصلی سطوح تنش خش کی در چهار سطح (S1=بدون قطع آبیاری ، S2= قطع آبیاری در مرحله رویشی، S3= قطع آبیاری در مرحله گلدهی و گرده افشانی و S4= قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) و عامل فرعی شامل ترکیب دو عامل رقم و محلول پاشی بود . محلول پاشی در چهار سطح (F1=بدون محلو ل پاشی، F2= محلول پاشی آب خالص ، F3= محلول پاشی سولفات روی به میزان سه در هزار ، و F4= محلول پاشی سولفات منگنز به میزان سه در هزار) و عامل رقم در سه سطح (C1= زرقان 279 و C2= ورامین ٢٩٥ و C3= LVR 5151 ) و مجموعًا ١٤٤ کرت انتخاب شد. نتایج نشان داد که در مورد صفات آلبومین ، گلوبولین ، پرولامین ، مجموع پروتئین ها و عملکرد پروتئین اثر متقابل معنی داری بین سه عامل تنش، رقم و محلول پاشی وجو د دارد . محلول پاشی روی بیشترین میزان آلبومین و محلول پاشی منگنز بیشترین میزان گلوبولین را در بیشتر سطوح اثر متقابل نشان دادند . تنش S3 و S4 موجب کاهش معنی داری در میزان آلبومین نسبت به تیمار بدون تنش شد . میزان پروتئین کل در تیمار تنش S2 بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد . اما عمل کرد پروتئین بیشتر تابع عمل کرد دانه بود و در تیمار S3 کمترین مقدار را داشت. استفاده از روش SDS-PAGE نشان داد که در پروتئین بذر گلرنگ حدود ٢٤ باند قابل تفکیک می با شد. محلول پاشی بر الگوی باندی پروتئین ها اثر نداشت اما سطوح تنش خشکی S2 و S3 این الگو را به شدت متأثر ساخت . در تنش S2 و S3 یک باند با وزن مو لکولی 85 کیلو دالتون آش کار شد . این باند در دو تیمار S1 و S4 بسیار ضعیف و حتی غیر قابل تشخیص بود . پروتئین ها ی محدوده ١٥ تا ٣٦ کیلو دالتون تحت تاثیر تنش S2 و S3 نسبت به دو سطح تنش دیگر باند های قویتری را تش کیل دادند و نشان می دهد که تحت تاثیر تنش خشکی افزایش چشمگیری داشته اند . البته سه پلی پپتید با وزن مو لکولی حدود 20، 34/9 و 41/8 کیلو دالتون نسبت به سایر پلی پپتیدها بیشتر تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفته است . بنابراین تنش خشکی در مراحل رویشی و گ لدهی و گرده افشانی باعث بیان ژن مسئول سنتز پلی پتیدهای با وزن ٨٥ کیلودالتون شده است.