بررسی کمی متابولیت کروسین موجود در کلاله زعفران (Crocus sativus L. Stigma) در مناطق مشکین شهر، شاهرود و رضوان شهر

زعفران (Crocus sativus L) گیاهی است چند ساله و از خانواده زنبق که به خوبی با سرزمین های خشک و نیمه خشک سازگار شده و هر ساله شده و هر ساله تولید کلاله می کند. زعفران به خاطر خصوصیات عطر، طعم و رنگش ، ادویه خوراکی بسیار ارزشمندی می باشد. کروسین ها که گلیکوزیدهایی متشکل از کاروتنوئیدی به نام کروستین و قندها هستند مسئول رنگ زعفران محسوب می شوند. در این پژوهش میزان کروسین کلاله زعفران توسط سیستم کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا اندازه گیری شد. نمونه های کلاله زعفران از مناطق (نواحی) مشکین شهر، شاهرود و رضوان شهر جمع آوری گردید. گل ها تقریبا در یک زمان از روز (ساعت 8-6 قبل از ظهر) با دست چیده شده و به سرعت کلاله ها از گل ها جدا شده در شرایط سایه (به مدت 01-8 روز) خشک شده و جهت عصاره گیری و تعیین کیفیت در آزمایشگاه آماده شدند. تجزیه آماری نشان داده که تفاوت قابل ملاحظه ای در محتوای کروسین (0-5) بین مناطق مختلف وجود داشته و بیشترین محتوای کروسین (5-0) در تمام مکان های آزمایشی مربوط به نمونه رضوان شهر بوده است. عوامل محیطی (ارتفاع و درجه حرارت) و خصوصیات خاک (اسیدیته، هدایت الکتریکی، کربن آلی، فسفر، پتاسیم، و نیتروژن) بر کیفیت زعفران تاثیر داشته و همبستگی مثبت یا منفی با کروسین (0-5) نشان داده است. ارتفاع اثر منفی و درجه حرارت مثبتی بر محتوای کروسین داشته است.