مقایسه برخی ویژگی های کیفی بذر گندم تولید شده در مزارع رسمی و غیر رسمی

به منظور بررسی ویژگی های کیفی بذر گندم تولید شده در مزارع رسمی و غیر رسمی تولید بذر، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه کاملا تصادفی در موسسه تحقیقات ثیت و گواهی بذر و نهال در سال 91-1390 انجام شد. در این تحقیق استان ها (تهران، کرمانشاه و آذربایجان غربی) و سیستم های تولید بذر (رسمی و غیر رسمی) به ترتیب به عنوان کرت های اصلی و فرعی در نظر گرفته شدند. از هر استان چهار منطقه شامل 12 مزرعه ( 6 مزرعه رسمی و 6 مزرعه غیر رسمی) به عنوان تکرار آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس 144 نمونه بذری برای انجام آزمون، از مزارع جمع آوری گردید. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تفاوت آماری استان های مورد بررسی در برخی صفات از قبیل گیاهچه عادی، بذر پوسیده و طول گیاهچه معنی دار (p<0.05) و برای صفاتی همچون گیاهچه غیر عادی و طول ریشه چه بسیار معنی دار (p<0.01) بود. سرعت جوانه زنی بذر (p<0.01) و متوسط جوانه زنی روزانه (p<0.05) به ترتیب تحت تاثیر سیستم های تولید بذر و مناطق قرار گرفتند. به این ترتیب استنباط می شود که منبع تولید بذر (رسمی، غیر رسمی)، عوامل محیطی و مدیریتی می توانند بر تولید بذر و در مزارع گندم تاثیر بگذارند. بنابراین به منطور حفظ خلوص فیزیکی و ژنتیکی ارقام زراعی، توصیه می شود که عملیات زراعی و مدیریت مناسب در مزارع غیر رسمی تولید بذر همانند مزارع رسمی بکار گرفته شود.