اثر روش های مختلف خاکورزی (حفاظتی در مقایسه با شیوه متداول زراعی) بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم

هدف از اجرای این پروژه مقایسه روش های مختلف خاکورزی به منظور آماده سازی بستر بذر و تاثیر آن بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم بود. این تحقیق در متن سیستم تناوبی مبتنی بر گندم و در شهرستان چناران و به مدت یک سال زراعی (91-1390) به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش عبارت از: شیوه های مختلف خاکورزی در سه سطح شامل: 1- شیوه متداول (شخم + دیسک + تسطیح + کاشت با بذر کار)، 2- شخم کاهش یافته (دیسک + تسطیح + کاشت با بذرکار) و 3- بدون شخم (کاشت مستقیم با بذر کار . No Till) بود. نتایج نشان داد اعمال تیمارهای کم خاکورزی و بی خاکورزی اثر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه داشت و موجب افزایش معنی دار آنها شد. بیشترین عملکرد دانه به ترتیب از تیمارهای کم خاکورزی ( 5228 کیلوگرم در هکتار) و بی خاکورزی ( 4902 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد و روند افزایش عملکرد بیولوژیک نیز تحت تیمارهای مختلف خاکورزی مشابه نتایج عملکرد دانه بود. افزایش تعداد دانه در واحد سطح در تیمارهای کم خاکورزی و بی خاکورزی یکی از عوامل موثر بر عملکرد دانه این تیمارها بود. همچنین مشخص شد با اعمال تیمارهای کم خاکورزی و بی خاکورزی کارآیی مصرف آب افزایش یافت به طوری که کارآیی مصرف آب در تیمار شاهد (خاکورزی مرسوم) معادل 0/7 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب آب مصرفی بود که تحت تیمارهای کم خاکورزی و بی خاکورزی به ترتیب به 1/07 و 1/2 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب آب مصرفی افزایش یافت. نهایتا مشخص شد اعمال کم خاکورزی و بی خاکورزی برای کشاورزان دارای منفعت اقتصادی بوده به حفظ منابع و محیط زیست نیز کمک می نماید.