بررسی تلفات گندم در مراحل برداشت، حمل و نقل، بوجاری و انبارداری با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه در استان چهارمحال و بختیاری

گندم یکی از مهمترین منابع غذایی در الگوی مصرف هر کشوری است. در کشورهای در حال توسعه، بیش از 50 درصد انرژی از نان بهدست میآید که در مراحل برداشت و پس از برداشت متحمل خساراتی ناشی از ریزش و تلفات این محصول هستیم و بایستی برای حفظآن چارهاندیشی کرد. هدف از انجام این تحقیق اندازهگیری تلفات گندم در مراحل برداشت و پس از برداشت در استان چهارمحال وبختیاری در سال 1390 بود. اندازهگیری تلفات گندم در مرحله برداشت از دو رقم گندم سرداری و امید و از کمباینهای نوع جاندیر 955و 1055 مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش در قالب بلوکهای کامل تصادفی و به صورت کرتهای دو بار خردشده در سه تکرار و برای مقایسه میانگینها از آزمون چند دامنهای دانکن استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط دو نرم افزار SAS و SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین تلفات در کمباین جاندیر 955 و رقم گندم امید به میزان 6/08 درصد (311/9 یلوگرم در هکتار) که 12/75 درصد از آن مربوط به تلفات انتهایی، 41/4 درصد از آن مربوط به تلفات شانه برش، 21/4 درصد مربوط به تلفات خرمنکوب و 24/45 درصد مربوط به تلفات تمیزکننده و کمترین مقدار مربوط به کمباین جاندیر 1055 و رقم گندم سرداری به میزان 3/46 درصد (179/82 کیلوگرم در هکتار) بود. همچنین تلفات در مرحله پس از برداشت گندم به میزان 8/06 درصد که 0/32 درصد در مرحله حمل و نقل از مراکز خرید تا سیلو، 5/31 درصد در مرحله بوجاری که شامل تلفات مفید، غیر مفید و سنزدگی و حدود 2/41 درصد در مرحله انبارداری مشاهده گردید. نتایج حاصل از تجزیه رگرسیونی نیز نشان داد که حدود 58/7 درصد میزان تلفات برداشت گندم توسط سه متغیر نوع کمباین، رقم گندم و شهرستان، حدود 77/9 درصد تلفات حمل و نقل گندم توسط دو متغیر نوع ماشین و مسافت، حدود 46/3 درصد تلفات بوجاری گندم توسط دو متغیر رقم گندم و شهرستان و حدود 82/1 درصد تلفات انبارداری گندم مربوط به دو متغیر نوع انبار و زمان انبارداری بود.