تأثیر کاهش دوز آنالوگ GnRH در برنامه همزمانی اوولاسیون به روش Heat-synch بر میزان آبستنی در گاوهای شیری

هدف: کاهش هزینه های هورمونی در برناه Heat-synch در گاوهای شیری. طرح: تجربه میدانی. حیوانات: تعداد 144 رأس گاوشیری نژاد هلشتاین پس از اتمام دوره 50 روزه انتظار پس از زایش مورد بررسی قرار گرفتند. روش: تعداد 144 رأس گاوشیری در سه گروه نیم دوز لولیبرین (40 رأس- گروه اول)، دوزکامل لولیبرین (45 رأس- گروه دوم) و کنترل (59 رأس) تحت آزمایش قرار گرفتند. بدین ترتیب که در روز شروع برنامه (روز صفر) همه گاوهای گروه اول و دوم به ترتیب 7/5 و 15 میکروگرم آنالوگ GnRH (لولیبرین) به صورت تزریق عضلانی دریافت نمودند. هفت روز بعد به گاوهای هر دو گروه 150 میکروگرم آنالوگ پروستاگلاندین F(2)α (دی کلوپروستنول) تزریق شد. 24 ساعت پس از تزریق پروستاگلاندین، یک میلی گرم استرادیول بنزوات به تمام گاوها تزریق گردید. بعد از تزریق استرادیول، به مدت 48 ساعت گاوها تحت نظر قرار گرفتند و پس از مشاهده فحلی ایستا، تلقیح مصنوعی شدند، تعداد اندکی از گاوها که در این فاصله (48 ساعت) فحل نیامدند، رأس 48 ساعت پس از تزریق استرادیول بدون توجه به فحل بودن یا فحل نبودن آنها و به صورت از پیش تعیین شده، تلقیح مصنوعی گردیدند. تعداد 59 رأس گاوشیری در گروه سوم (گروه کنترل)، بدون آنکه هیچگونه درمانی دریافت دارند، پس از آنکه به صورت طبیعی فحل آمدند تلقیح مثنوعی شدند. 42 روز پس از تلقیح مصنوعی، ابستنی گاوها با روش توشه رکتال مشخص گردید. تجزیه و تحلیل آماری: آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و مربع کای. نتایج: تعداد روزهای باز در گروه های آزمایشی اول،دوم و سوم به ترتیب 7/79 ±104/7، 6/24 ±106 و 2/33 ±111/86 روز محاسبه گردید که پس از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تفاوت معنی داری را نشان نداد (P>0/05). نرخ آبستنی بین گروه های ازمایش پس از دریافت تلقیح اول،دوم و سوم با روش آماری مربع کای با هم مقایسه گردید که تفاوت معنی دار با هم نداشتند (P>0/05). نرخ آبستنی در مجموع سه سرویس تلقیح مصنوعی برای هر سه گروه آزمایشی (گروه اول 67/5 درصد، گروه دوم 68/9 درصد و گروه سوم 66/80 درصد) مشابه بود و از نظر آماری تفاوت معنی داری با هم نداشتند (P>0/05). نتیجه گیری: نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که کاهش دوز آنالوگ GnRH از 15 میکروگرم به 7/5 میکروگرم لولیبرین در برنامه Heat-synch یا فحلی یابی متراکم 48 ساعته بر روی تعداد روزهای باز و نرخ آبستنی تأثیر منفی نداشته و می توان از آن جهت کاهش هزینه های حاصل از این برنامه استفاده نمود که این امر موجب می شود تا هزینه های تمام شده این برنامه حدوداً 30 درصد (2400 ریال) به ازای هر رأس گاو کاهش یابد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1384)، دوره 60، شماره 4، 351-347.