سیستم اطلاعات جغرافیایی، نیازی استراتژیک در مدیریت بحران زلزله

انسان ها نسبت به حفظ و ادامه ی حیات خود حساس هستند، لذا هرچه که حیات آن ها را تهدید نماید خطر پنداشته و سعی در مقابله و اجتناب از عوارض آن دارند. از آنجا که انسان به علت دسترسی آسان به آب، دامنه ی کوه ها، کنار رودخانه ها و اطراف گسل ها را برای زندگی برگزیده است خود را در معرض خطری طبیعی همچون زلزله قرار داده به طوری که زمین شناسان شرایط این مناطق را از لحاظ زلزله خیزی نسبت به سایر نقاط بیشتر می دانند. در واقع بیشتر شهرهای بزرگ و قدیمی که مناطق پر جمعیت کشور را تشکیل می دهند شاهد وجود گسل ها در اطراف شهر خود هستند و این در حالی است که نزدیک به 20 درصد زلزله های دنیا به ایران مربوط می شود و ما هنوز شاهد گسترش شهرها بر روی گسل ها هستیم و این مسئله ای است که عظیم بودن خسارت های زلزله را در کشورمان ایجاد می کند. آنچه اهمیت به این پدیده را در قرن گذشته بیشتر کرده عواملی چون افزایش تعداد شهرها در مناطق فعال لرزه، گسترش شهرها بروی گسل ها، افزایش تراکم جمعیت شهرها و افزایش کیفی و کمی تاسیسات و امکانات مختلف شهری است که همه باعث افزایش خسارات مالی و جانی می شوند. چرخه ی مدیریت بحران برای کاهش خسارت های جانی و مالی در کمترین زمان طی مراحل برنامه ریزی، پیشگیری، کاهش اثرات، آمادگی، پاسخگویی و امدادرسانی تا بازسازی نیازمند اطلاعات دقیق از امکانات و منابع می باشد. نگرش های جدید چرخه ی مدیریت بحران مانند مشارکت نیازمند بکارگیری هرچه زیادتر سیستم اطلاعات جغرافیایی است. سیستم اطلاعات جغرافیایی با مدیریت، ذخیره، بازیابی، به روزرسانی، پردازش، تجزیه و تحلیل و انتقال و نمایش داده های جغرافیایی و تلفیق لایه ها و نقشه های مختلف به برنامه ریزان شهری و مدیران بحران در تصمیم سازی و تصمیم گیری برای حل مسائل کمک می کند. سیستم اطلاعات جغرافیایی مناطق در معرض خطر زلزله را از نظر میزان تلافات، خسارات، امنیت، دسترسی و آسیب پذیری در شرایط بحرانی اولویت بندی می کند، در نتیجه با مکان یابی صحیح کاربری ها و خدمات لازم و بهبود و توسعه ی زیرساخت های ضروری، رسیدن به توسعه پایدار شهری را حمایت می کند.