بررسی برخی از آفات و بیماریهای لاله واژگون (Fritillaria imperialis) درمنطقه اثر طبیعی ملی در استان چهارمحال و بختیاری

لاله واژگون یکی از شاخص ترین گونه ها می باشد که در سال های اخیر در ایران به علت تخریب مراتع، چرای بیرویه، تخریب رویشگاه و طغیان بیماری و آفات به شدت در حال انقراض می باشد، این گونه بومی ایران و در برخی رویشگاه های طبیعی استان چهارمحال و بختیاری همچون منطقه اثر طبیعی ملی رویش دارد. جهت جلوگیری از خسارت بیماری و آفات این گونه گیاهی به دست آوردن اطلاعات کافی خصوصاً شناسایی دقیق این عوامل، امری بدیهی و اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر با بررسی برخی از بیماری و آفات لاله واژگون در منطقه اثر طبیعی ملی در استان چهارمحال و بختیاری با این هدف صورت گرفت که با به دست آوردن اطلاعات کافی در این زمینه از از خسارت این عوامل که نقش مهمی در خسارت به منابع طبیعی و گونه های نادر ایجاد می کنند جلوگیری به عمل آید نتایج نشان دادند در منطقه اثر طبیعی ملی برخی از بیماری های گیاهی همچون زنگ لاله، پوسیدگی غده و ریشه، لکه برگی، بیماریهای فیزیولوژیکی و برخی علائم ویروسی همچنین برخی از آفات های گیاهی همچون حشرات برگخوار، گردهخوار و گلخوار، تریپس ها وپروانه ها همچنین شته ها، کنه ها و موش های کور و صحرایی در رویشگاه لاله واژگون روی این گونه خاص اثر گذاشتهاند شاید شدت برخی از این عوامل در منطقه زیاد نباشد اما به مرور زمان و اثر سایر عواملتخریبی تاثیرگذار در سیکل چرخه حیاتی این گیاه این عوامل پتانسیل آلودگی شدید گونه های منطقه را دارندو ممکن است نسل این گونه ارزشمند را با انقراض مواجه سازند بنابراین پیشنهاد می شود در جهت حفظ وتوسعه لاله واژگون کلاس های آموزشی، مشارکت مردم محلی و فرهنگ سازی در خصوص فواید حفاظت ازتنوع زیستی، حفظ و حراست از مناطق رویش این گونه گیاهی، استفاده از توان علمی دانشگاه ها، موسسات پژوهشی، فارغ التحصیلان دانشگاهی و تشکل های مردم نهاد، تهیه طرح های مطالعاتی با موضوع مبارزه بیولوژیک با بیماری ها و آفات شایع مختلف در منطقه، واگذاری این گونه مناطق به بخش خصوصی و خودمردم منطقه جهت ایجاد شغل سبز با نظارت دستگاه های دولتی مثل محیط زیست و منابع طبیعی، اجرای برنامه های طرح مدیریت مناطق و تامین زیر ساخت ها، مدیریت تلفیقی در مزارع زراعی اطراف منطقه و کاشت گیاهان تله اطراف منطقه رویش لاله واژگون در حمایت از فلور و فون منطقه صورت گیرد.