تأثیرکم آبیاری وکود نیتروژن بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی سورگوم دانه ای رقم پیام

به منظور بررسی تأثیر کم آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی سورگوم (Sorghum bicolor (L.) Moench) رقم پیام، آزمایشی مزرعه ای در سال 1387 به صورت کرت های خرد شده با 4 عامل آب و 5 عامل کود نیتروژن در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا گردید. عامل کودی شامل مقادیر صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و عامل آب شامل آبیاری کامل، کم آبیاری خفیف، کم آبیاری متوسط و کم آبیاری شدید تعیین و اعمال شدند. بر اساس نتایج آزمایشکاهش مقدار کود و آب آبیاری باعث کاهش عملکرد و افت صفات فیزیولوژیکی در گیاه سورگوم شد. بیشترین عملکرد و بیشترین میزان غلظت (Co(2 درون روزنه ای، سرعت تعرق، شاخص محتوی کلروفیل، هدایت روزنه ای، سرعت فتوسنتز، پایداری غشاء سلولی و محتوی آب نسبی در آبیاری کامل و 150 کیلوگرم نیتروژن اندازه گیری شد. بیشترین عملکرد در برهم کنش 200 کیلوگرم کود نیتروژن و آبیاری کامل (به میزان 8/43 تن در هکتار( و کمترین آن در کم آبیاری شدید و 200 کیلوگرم نیتروژن (به میزان 4/6 تن در هکتار) بدست آمد. کاهش عملکرد در کم آبیاری خفیف و متوسط به ترتیب 12 و 22 درصد بود. با توجه به کاهش هزینه آب و کارگری، می توان در شرایط مختلف با محاسبه تابع تولید،از این دو برنامه آبیاری استفاده نمود. در این آزمایش، صفات فیزیولوژیکی اندازه گیری شده در برگ درارای همبستگی بالا (غلظت (co(2 درون روزنه ای، **r=0.9985)، (سرعت تعرق، **r=0.5746)، سرعت فتوسنتز، **r=0.4953)، (محتوی آب نسبی، **r=0.9987)، (شاخص محتوی کلروفیل، **r=0.4603). (هدایت روزنه ای، (**r=0.4920) و (درصد تخریب غشاء سلولی، (**r=-0.297) با عملکرد دانه بودند.