شناسایی شاخصهای کلیدی اعتبارسنجی در راستای طراحی سامانه ارزیابی مشتریان بانکی

گسترش بازارها و نهادهای مالی و بهتبع آن تنوع در ابزارهای تامین مالی بنگاههای اقتصادی و تسریع در فرآیند تامین مالی و ارائه اعتبارات لازم برای پیشبرد امور از یک سو و حصول اطمینان از ارائه خدمات به بنگاههای کارا که توانایی ایفای تعهد بهنگام دارند، ازسوی دیگر، باعث شده است تا اعتبارسنجی صحیح و کارامد از الزامات و اولویتهای اقتصاد کشور محسوب شود. شکاف اطلاعاتی موجود میان اعتباردهنده و اعتبارگیرنده باعث کاهش عملکرد مطلوب اعتباردهندگان و همچنین افزایش بیرویه مطالبات معوق خواهد شد. در حال حاضر اعتبارسنجی در سطح بانکها بعضاً صرفاً از طریق استعلامهای تسهیلات و چک برگشتی وبدون استفاده از امکانات تکنولوژی و فناوری حاضر، انجام میگردد. این در حالیست که توجه به مقررات اصول بال و فاکتورهای مهمی نظیر ذینفع واحد مشتریان اشخاص حقوقی، شرایط صنعت و ریسک مترتب، در نظرگرفتن زنجیره تامین و ارزش شخص حقوقی با توجه به شاخصههایی نظیر میزان دخیل بودن ارز، انرژیبری و همچنین تعرفههای موجود که در تامین مالی پایدار بنگاههای اقتصادیو تامینکنندگان با قاعده برد- برد بسیار مفید است لیکن به لحاظ عدم بسترسازی نرمافزاری و فقدان سامانه مناسب، تاکنون امکان اجرای آن فراهم نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخصهای موثر بر اعتبارسنجی مشتریان انجام شده و پس از مطالعه کتابخانهای از روشهای کیفی و همچنین روش دلفی با استفاده از نظرات خبرگان بانکی و همچنین مدیران عامل یا مدیران مالی مشتریان بنگاههای اقتصادی در مطالعه موردی بانک ملت، استفاده شده است. مدل تحلیلی استخراج شده حاوی شاخصهای مهم در دستیابی به اطلاعات هویتی شاملذینفع واحدها و ضامنین، اطلاعات بانکی شامل وضعیت تمرکز حسابها و سهم کیف پول مشتری در سیستم بانکی از نظر خدمات وتسهیلات و تعهدات و همچنین تحلیل رفتار بازپرداختی مشتری، اطلاعات صنعت اعم از زنجیرهتامین و ارزش، چشم انداز صنعت، بازار و شرکت، ماندگاری صنعت، وضعیت تکنولوژیکی و بازار مصرف و ...، اطلاعات مالی مشتری اعم از ترازنامه، صورت گردش وجوه نقد وداراییهای ثابت و جاری شرکت و ... در راستای طراحی سامانه میباشد. در مقاله حاضر علاوه بر ارائه شاخصهای معتبر در اعتبارسنجی مشتریان، ضریب اهمیت شاخصها و همچنین فرایند صحیح اعتبارسنجی مستمر، تبیین شده است