باز آفرینی روابط فضایی در بازار های سنتی ایرانی و تبدیل نظام حاکم برآن ها به الگو هایی برای طراحی مراکز خرید مدرن

بازار یکی از قدیمی ترین و پر کاربرد ترین فضاهای معماری است که از دیرباز محل فعالیت های مختلف افراد جامعه ازجمله فعالیت های اقتصادی و اجتماعی بوده و به دلیل قدمت و کاربرد زیاد و بهبود نحوه کارکرد در گذر زمان، دارای روابط فضایی کارا و تعریف شده ای می باشد. بازار به عنوان یک مجموعه با بازده کاری بالا و چند جانبه می تواند نمونه ای مناسب برای بسیاری از مجموعه های بزرگ شهری و به خصوص مجموعه های تجاری باشد و از جهات مختلف مورد الگو گیری قرار گیرد از آن جا که از دیرباز بازار یکی از اصلی ترین فضاهای زندگی انسانی بوده است با گذر زمان کلیات و جزئیات عملکرد های مستقل و ترکیبی فضاها در آن بهبود پیدا کرده و به نمونه های عالی موجود رسیده است. نمونه هایی که امروزه نیز بسیاری از آن ها همچنان قطب تجاری و اجتماعی شهر ها هستند و با گذشت زمان همچنان موفق و کارا به زندگی خود در دوران مدرن ادامه می دهند. زنده بودن وپویایی بازار های سنتی در زندگی مدرن نشانگر کارایی و کیفیت بالای الگوهای طراحی در آنها است. الگو هایی که با حفظ هویت خود قابلیت همگام شدن با نیازهای زندگی مدرن را دارا هستند. هدف از انجام پژوهش حاضر، دست یابی به این الگو ها با تحلیل و مقایسه چندین نمونه متفاوت از بازارهای سنتی ایرانی و نتیجه گیری از ارتباطاتی که میان اجزای آن ها برقرار است، می باشد. در پژوهش پیش رو، پس از تحلیل و مقایسه نمونه های مختلف از بازارهای سنتی ایرانی، نقش کلیدی هرکدام از فضاها مشخص شده و آن نقش ها به الگو هایی برای طراحی مجموعه های تجاری مدرن تبدیل شده اند.