آنالیز عددی ضربه قوچ به کمک برنامه نویسی FORTRAN

ضربه قوچ یا چکش آبی پدیده ای است که در خطوط لوله جریان تحت فشار و مجاری باز اتفاق افتاده و با ایجاد موج های سریع و زودگذر باعث ترکیدن خطوط لوله، خرابی و شکسته شدن شیرها می گردد. مکانیزم ضربه قوچ، حساسیت یک سیستم انتقال را در مقابل هر نوع تغییر وضعیت دبی، سرعت و فشار جریان نشان می دهد. در اثر ضربه قوچ نیرویی به سیستم وارد می شود که به صورت موج با سرعت ثابت در خطوط لوله جریان به طرف بالا دست یا پائین دست حرکت می کند. در این مطالعه به بررسی موردی پدیده چکش آبی ناشی از توقف ناگهانی پمپ بررسی و روش حل معادلات جزئی با استفاده از برنامه نویسی به زبان FORTRAN ارائه شده است. همچنین با ارائه نمودارهای مکان بیشترین ضربه و زمان وقوع مشخص شده است. نتایج حاکی از آن ست که ایجاد تاخیر در بسته شدن شیر شدت فشار را کم می کند. همچنین وجود شیر یک طرفه و بسته شدن ناگهانی آن باعث تشدید غیر ماندگار و افزایش فشار در پشت شیر کنترل می گردد. از این رو استفاده از شیرهای قابل تنظیم قویا توصیه می گردد.