ارتباط پارامترهای سرزمین با تغییرات مکانی ماده آلی خاک

الگوی مکانی خصوصیات خاک می تواند یک عنصر کلیدی در شکل دهی جریانات آب و عناصر غذایی در اکوسیستم های مناطق خشک باشد و تعیین آن برای فهم فرآیندهای تخریبی در این مناطق و اقدامات مدیریتی مناسب است. تغییرپذیری خصوصیات خاک بر عملکرد محصول تاثیر زیادی دارد و آگاهی از نحوه پراکنش تغییرپذیری خصوصیات خاک برای مدیریت پایدار و حفاظت بهتر بویژه در مناطق خشک، ضروری است. ماده آلی یکی از مهمترین خصوصیاتی است که بر پیش بینی رفتار خاک تاثیر دارد. در مناطق خشک، حضور ماده آلی حتی در مقادیر کم باعث حفظ و بهبود خصوصیات خاک می شود. این مطالعه با هدف بررسی تغییرات مکانی ماده آلی خاک با استفاده از روش های متفاوت زمین آماری (کریجینگ و کوکریجینگ) در منطقه زرند صورت گرفت. یک طرح نمونه برداری طبقه بندی شده پیاده و 150 ‏نمونه خاک سطحی از منطقه مطالعاتی به مساحت 90000 ‏هکتار جمع آوری شد. موقعیت نقاط توسط دستگاه GPS تعیین و ثبت گردید. سپس مقدار ماده آلی نمونه ها اندازه گیری شد. تفییرنمای همه جهته ترسیم گردید و الگوی مناسب برازش داده شد. در نهایت به وسیله روش های زمین آماری نقشه پراکنش مکانی خصوصیت مورد مطالعه ترسیم گردید. نتایج تجزیه های زمین آماری نشان داد که مدل کروی بهترین مدلی است که تغییرات مکانی ماده آلی را توصیف می کند. نقشه های پراکنش مکانی نشان داد که پراکنش مکانی عمدتا تحت تاثیر نوع کاربری و سطوح ژئومرفیک است. از پارامترهای سرزمین، ارتفاع و شیب همبستگی معنی دار منفی با ماده آلی نشان داد. استفاده از پارامترهای سرزمین به عنوان متغیرهای ثانویه باعث افزایش کیفیت نقشه ماده آلی می شود. در این مطالعه با توجه به اینکه در بین پارامترهای سرزمین بالاترین همبستگی را MrVBF با ماده آلی نشان داد بنابراین از آن به عنوان متغیر ثانویه در تخمین ماده آلی به روش کوکریجینگ استفاده شد.