صفات مؤثر بر عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی دوره زایشی

به منظور تعیین صفات مؤثر بر عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی انتهای فصل، 16 ژنوتیپ گندم بهاره به صورت دو آزمایش جداگانه درایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور طی سال زراعی 88 - 1387 بررسی شدند . نتایج تجزیه مرکب نشان داد اکثر صفات مورد بررسی شامل سطح و وزنویژه برگ پرچم، سرعت و طول دوره پرشدن دانه و همچنین اجزای عملکرد دانه شامل تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانهبه طور معنی داری تحت تأثیر سطوح آبیاری و ژنوتیپ قرار گرفتند. عملکرد دانه در آبیاری کامل و قطع آبیاری به ترتیب 7335 و 5493 کیلوگرم در هکتار بود که حدود 25 درصد عملکرد در شرایط تنش کاهش یافت. دامنه کاهش عملکرد دانه از 10 تا 51 درصد متغیر بود و حاکی از عکس العمل متفاوتژنوتیپ ها به تنش بود. ژنوتیپ های برتر در شرایط قطع آبیاری از طریق افزایش وزن تکدانه و سرعت پرشدن دانه در شکل گیری و میزان عملکرد دانهنقش مؤثری داشتند و در شرایط آبیاری کامل، تعداد دانه در سنبله، طول دوره پرشدن دانه و تعداد سنبله در واحد سطح باعث بهبود عملکرد دانه شدند.ژنوتیپ های DN-11 و KAUZ/PASTOR در هر دو محیط از عملکرد بالا و رضای تبخش برخوردار بودند.