مدیریت مالی و زمانی دمونتاژ و خروج دستگاه OPPEN T.B.M گاوشان از نگاه مهندسی ارزش

تونل انتقال آب گاوشان با طولی بالغ بر 20/139 کیلومتر در جنوب استان کردستان واقع شده و عملیات ساختمانی آن هم اکنون در حال اجرا می باشد . از لحاظ تقسیمات زمین شناسی ساختمانی ، نیمه شمالی مسیر تونل در زون سنندج - سیرجان و نیمه جنوبی آن در حد فاصل یک زون افیولیتی و زون رورانده زاگرس جای دارد . لیتولوژی مسیر تونل از سنگهای رسوبی شامل ماسه سنگ ، شیل ، آهک و کنگلومرا تا سنگهای آذرین و دگرگونی شامل دیاباز ، دیوریت گابرو ، پریدوتیت و آمفیبولیت متغییر بوده بطوریکه گسل مروارید مسیر تونل را به دو نیمه شمالی (با رخساره فلیش) و نیمه جنوبی (زون افیولیت ملانژ) تقسیم نموده است .در پایان مطالعات طرح پس از بررسی گزینه ها و روش های مختلف اجرا ، گزینه تونلی با مسیر شکسته و حفاری با استفاده از ترکیبی از روش نیمه مکانیزه (روهدر) و دستی (انفجاری) از جبهه ورودی و ماشین حفار OPEN T.B.M از جبهه خروجی مطابق نظر کارفرمای وقت برگزیده گردید. به منظور تسهیل در عملیات حفاری تونل ، ایجاد جبهات کاری بیشتر ، هوادهی داخل تونل ، عبور و مرور و تخلیه مناسب مصالح داخل تونل در زمان حفاری 4 رشته تونل دسترسی به نامهای کچله ، سربناو ، هلتوشان و توانکش با طول کلی 3666 متر در مسیر تونل حفر گردید. از دیگر اهداف حفر تونل دسترسی هلتوشان ، خروج دستگاه T.B.M پس از اتمام حفاری از تونل اصی بود. بر این اساس می بایست پس از اتمام حفاری دستگاه ، مسیر داخل تونل انتقال تا تقاطع با تونل دسترسی و سپس کل طول دسترسی ریل گذاری و دستگاه با تکیه بر مسیر ریلی مهیا شده از تونل خارج می گردید. حفاری دسترسی هلتوشان از ابتدای پروژه و به منظور دستیابی به تقاطع با تونل اصلی آغاز گردیده بود . روش اجرای در نظر گرفته شده برای این امر بدلیل بزرگ بودن سطح مقطع تونل شامل حفاری مرحله ای بصورت برداشت Top در مرحله اول و در نهایت برداشت Bench (کف برداری) بود . بر این اساس جهت تسریع در آغاز عملیات حفاری تونل اصلی تنها حفاری مرحله اول تونل دسترسی به انجام رسید. به منظور خروج دستگاه مرحله دوم حفاری تونل دسترسی Bench(کف برداری) نیز بایستی حفاری می گردید . براساس راندمان های کارگاه در سایر جبهات کاری ، فعالیت کف برداری تونل با توجه به طول 1385 متری باقیمانده ، مستلزم صرف زمانی در حدود 4 ماه بود . با توجه به این امر و به منظور تسریع در خروج دستگاه از تونل و آغاز فعالیت پوشش بتنی تونل اصلی ، مدیریت کارگاه مصمم شد تا با بهره گیری از تکنیک مهندسی ارزش در جهت کاهش زمان این فعالیت و تحقق اهداف برنامه زمانبندی مصوب برآید. مقاله حاضر به بررسی نتیجه کارگاه مهندسی ارزش و در نهایت روش انتخابی پیشنهادی برای خروج دستگاه از تونل و صرفه جویی های ریالی ناشی از این تغییر برای کارفرما می پردازد.