بررسی الگوهای ارتباطی فرد و دولت در میان متفکران مسلمان و غیرمسلمان

در مورد رابطه میان فرد و دولت، نظریات متعددی از متفکران مختلف ارائه شده است. در مقاله حاضر از میان الگوهای مختلف رابطه بر روی سه الگوی رابطه یک سویه، دوسویه و دوجانبه- دو سویه تمرکز شده است. از این رو، سوال اصلی این بوده است که الگوی مناسب رابطه فرد- دولت در نظام های سیاسی الهی کدام است و چه ویژگی هایی دارد؟ براط پاسخ به این سوال، با مراجعه به آراء و اندیشه های متفکران، نظام های سیاسی به دو دسته کلی الهی و طاغوتی تقسیم شده اند تا ضمن برجسته سازی ویژگی های متقابل نظام سیاسی الهی در برابر طاغوتی، ویژگی های ارتباط میان فرد- دولت در نظام های الهی آشکار گردد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که از منظر زاویه بررسی مسائل میان متفکران مسلمان و نز متفکران غیرمسلمان تفاوت های مشهودی وجود دارد. در مقاله حاضر ضمن مقایسه الگوهای مختلف، الگوی علامه طباطبایی (ره) به سبب نقد سایر الگوهای ارتباطی و نیز ارائه مدلی کارآمد، بیش از سایر متفکران مسلمان بر وجوب تشکیل حکومت الهی تأکید کرده است.