شاخص های توسعه ی اقتصادی از دیدگاه اسلام

ضرورت شناسایی و تدوین شاخص های توسعه اقتصادی از آنجا است که تداوم و پویایی هر حرکت و رفع کمبودها و نواقص گذشته در گرو داشتن شاخص هایی است که با آنها بتوان میزان کامیابی گذشته را اندازه گرفت و جایگاه فعلی خود را برای تداوم حرکت شناخت؛ بنابراین شناسایی شاخص ها و معیارهایی که بتوان سیاست ها و خط مشی های اقتصادی را با آن محک زد، از ضروریات اولیه هر حرکت هدف دار است. هرچند درباره شاخص های توسعه اقتصادی، با الگویی که در دنیای غرب رخ داده است، صدها مقاله، کتاب و گزارش وجود دارد ولی درباره ی شاخص های توسعه اقتصادی از دیدگاه اسلام، سابقه تحقیقی یا تألیفی مشاهده نمی شو. از طرف دیگر با تشکیل حکومت اسلامی در ایران و برقراری نظام جمهوری اسلامی به منظور داوری درباره ی میزان هماهنگی و سازگاری برنامه ها و سیاست های اقتصادی با توسعه اقتصادی مطلوب و مورد نظر اسلام باید شاخص هایی تدوین شود. با توجه به آموزه های اسلامی و دیدگاه اسلام در سه زمینه تولید، توزیع و مصرف پنج شاخص اصلی زیر استنباط می شود: 1- میزان توسعه نیروی انسانی؛ 2- میزان استفاده بهینه از عوامل و منابع تولید؛ 3- میزان هماهنگی سطح مصرف و رفاه جامعه با وضع عمومی اقتصاد؛ 4- میزان حساسیت افراد جامعه نسبت به منافع ملی؛ 5- میزان توفیق در رفع فقر و ایجاد رفاه نسبی.