تخیل تهران: مطالعه «منظر ذهنی شهر » در سینمای دهه چهل و پنجاه ایران

مطالعه این امر که سینمای ایران در دهه چهل و پنجاه خورشیدی به چه تخیلی در باب تهران دامنزده است از اهداف اصلی نگارش این مقاله به شمار می رود. این مطالعه از خلال تفسیر چهار فیلمکه از تأثیرگذارترین فیل مهای دو دهه مورد نظر در دو سر طیف عامه پسند (گنج قارون: سیامکیاسمی)، (خاطرخواه: امیر شروان) و نخبه گرا (خشت و آیینه: ابراهیم گلستان)، (رگبار: بهرامبیضایی) قرار می گیرند به انجام رسیده است. نتایج این تحلیل بیانگر این نکته است که هرچندسینمای عامه پسند و نخبه گرا در ظاهری متفاوت شهر را به تصویر کشیده اند، تحلیل این آثار نشانمی دهد که هر دوی این فیلم ها که هرکدام یک جریان فکری غالب در زمانه خود را نمایندگیمی کرده اند، نگاهی منفی به شهر داشته اند و تناقضات موجود در بطن آن را در وضعیتی حاد بهنمایش می گذارند.