مطالعه نماتود های بیمارگر حشرات خانواده Heterorhabditidae و Steinernematidae در خراسان شمالی

نماتودهای بیمارگر حشرات یکی از مهمترین عوامل کنترل زیستی به شمار می روند. به دلیلکاربرد رو به رشد این گروه از بیمارگرها در دههی اخیر، شناسایی این عوامل بسیار حایزاهمیت می باشد. در این تحقیق به منظور جداسازی نماتودهای بیمارگر احتمالی در خاک،نمونه برداری از سه زیستگاه مختلف منطقه ی بجنورد در سال 1390 انجام گرفت. در ادامهبرای تعیین هویت گونه های بومی نماتودهای بیمارگر جمع آوری شده، از مشخصات ریخت-شناسی و ریخت سنجی به همراه داده های مولکولی و لقاح درون و بین گونه ای استفاده شد. بااستفاده از تله گذاری با لارو پروانه موم خوار بزرگ، از بین 50 نمونه خاک جمع آوری شده،پنج جدایه از دو جنس Steinernema و Heterorhabditis جداسازی گردید. تعیین مشخصات مولکولی با اتکا به مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی منجر به گروه بندی جدایه های Steinernema موسوم به Boj8 ،Boj7 ،Boj1 و Boj9 در گروه گونه ای feltiae و جدایه ی HBoj از جنس Heterorhabditis در گروه bacteriophora گردید. تحلیل نسب زایی داده های توالی ناحیه ژنی ITS نیز، تعلق جدایه ها به گروه های تعیین شده با مشخصات ریختی را تایید نمود. تبارنمای بازسازی شده براساس ناحیه ژنی ITS نشان داد جدایه های مربوط به گروه feltiae با سایر جدایه های این گروه در یک شاخه قرار می گیرند. همچنین جدایه ی HBoj با سایر جدایه های گونه ی H. bacteriophora در یک شاخه قرارگرفت. نتایج آزمون لقاح درون و بین گونه ای جدایه های Boj8 ،Boj7 ،Boj1 و Boj9 با گونه ی مرجع Steinernema feltiae، موید آن بود که جدایه ی اول (Boj1) به گونه ی S. feltiae تعلق دارد. سه جدایه ی دیگر Boj8 ،Boj7 و Boj9) به سایر گونه های جنس Steinernema تعلق داشتند.