بررسی تأثیرات ضدقارچی عصاره های گیاهی نعناع گربه ای، توتون و آویشن کوهی بر قارچ های بیماری زای توتون

یکی از روش های نوین برای کنترل بیماری های گیاهی استفاده از عصاره های گیاهی است. قارچ های بیماری زای خاکزاد، در تمام مناطق توتون کاری دنیا پراکنده هستند و موجب خسارت به توتون در کشورهای تولید کننده می شوند. هدف از این تحقیق بررسی فعالیت ضد قارچی عصاره های گیاهی بر قارچ های بیماری زای خاکزاد توتون (Rhizoctonia solani و Phytophthora nicotianae) و تعیین بهترین غلظت ضدقارچی است. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل و پنج تکرار در آزمایشگاه انجام شد. عامل اول، عصاره گیاهی (نه گونه گیاهی)، عامل دوم، حلال (پنج حلال) و عامل سوم، غلظت (سه غلظت) در نظر گرفته شد. در شرایط گلدانی، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه کاملاً تصادفی با هجده تیمار و سه تکرار، در مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش در سال 1392، اجرا شد. در این طرح فاکتور اول شامل سه عصاره گیاهی (نعناع گربه ای، توتونو آویشن کوهی)، فاکتور دوم، سه غلظت (0/5، 1 و 2 در هزار) و فاکتور سوم، دو روش اعمال تیمار (محلول پاشی و همراه با آب آبیاری) بود. نتایج حاصل از بررسی خاصیت ضدقارچی غلظت های مختلف عصاره ها نشان داد که عصاره های گیاهان نعناع گربه ای، توتون، آویشن کوهی، رازیانه، زوفا و بادرنجبویی پرپر اثر بازدارندگی خوبی بر قارچ های مورد بررسی در این مطالعه دارند. متانول بهترین حلال برای استخراج ترکیبات ضد قارچی بود. بیشترین غلظت بازدارندگی هرعصاره، غلظت 2000 پی پی ام تعیین شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که اثر عصاره های گیاهی بر درصد کنترل قارچ های بیماری زای خاکزی توتون در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی داری داشته است. تأثیرات متقابل عصاره های گیاهی در غلظت و غلظت در روش اعمال تیمار و همچنین، عصاره های گیاهی در غلظت و روش اعمال تیمار بر درصد کنترل کنندگی بیماری در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که نعناع گربه ای و توتون با غلظت 2 در هزار، به ترتیب با 80 و 75 درصد کنترل تیمارهای برترند.