تعیین و ارزیابی کارایی مصرف آب پتانسیل و مزیت نسبی کشت محصولات زراعی عمده فاریاب دراستان های تهران و البرز

محدودیت منابع آب در دسترس، آب را به عنوان یک کالای اقتصادی و با ارزش مطرح نموده است. به همین دلیل مدیریت بهینه آب آبیاری در چند دهه گذشته موضوع بحث بسیاری از محافل تخصصی بوده است. همواره تاکید بر این نکته بوده است که پایش و ارزیابی ، کلید موفقیت در این امر میباشد. وجود فناوریهای جدید همچون سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS (کمک موثری در استفاده بهینه از آب آبیاری میتواند باشد. لذا بهرهبرداری از این منابع به شکل مطلوب، موثر وکارا در جهت تضمین توسعه پایدار، یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در دنیای امروز میباشد. این تحقیق به منظور ارزیابی شاخص کارایی مصرف آب پتانسیل (WUEp (در مقیاس دشت و با استفاده از دادههای نیاز آبی، سطح زیر کشت، عملکرد و تعیین مزیت نسبی کشت محصولات گندم و جو به تفکیک دشت در استان های تهران و البرز با استفاده از قابلیت سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS (انجام شد. برای محاسبه شاخص کارایی پتانسیل و واقعی مصرف آب از دادههای سند ملی آب به منظور محاسبه نیاز خالص آبیاری، راندمان آبیاری فعلی دشت ها و همچنین میزان عملکرد محصولات گندم و جو به تفکیک دشتها استفاده گردید. پهنهبندی شاخص های کارایی مصرف آب نیز با استفاده از نرمافزار ArcGIS و با روش Kriging انجام شد. نتایج پهنه بندی نشان دهنده مزیت نسبی کشت محصولات در قسمتهای غربی و شمال غربی استان تهران و جنوب و جنوب غربی استان البرز نسبت به سایر مناطق میباشد. شاخص بهرهوری پتانسیل و واقعی گیاه گندم در کل محدوده مطالعاتی استانها به ترتیب برابر 35/1 و 56/0 کیلوگرم بر متر مکعب و برای گیاه جو به ترتیب برابر 47/1 و 62/0 کیلوگرم بر متر مکعب میباشد.