بررسی ارتباط بین اقدامات کنترلی و سطح ریسک در یک کارخانه روغن خوراکی تهران

زمینه و هدف: FMEA نوعی روش آنالیز ریسک خطاهای بالقوه است که میتواند برای شناخت سیستماتیک نقص های قطعات و اجزای یک ماشین و یک فرایند تولیدی که شامل چند ماشین است بکار رود و با تدابیر اقدامات کنترلی می توان ریسک های موجود را کاهش داد و ایمنی سیستم را بهبود بخشید.هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین اقدامات کنترلیاولویت بندی شده و سطح نمره ی ریسک در یکی از کارخانه های روغن خوراکی تهران است. مواد و روش ها: این بررسی از نوع مقطعی است که درسال 94 در یک کارخانه ی روغن خوراکی و روی دستگاههای موجوددر 5 سالن مانند پرس،دیگ بخار،دستگاه جوش و غیره انجام گرفت.پس از ارزیابی اولیه توسط تیم کارشناسی و محاسبه نمره اولویت خطر) RPN: Risk Priority Number (برای فعالیتها،راهکارهای اصلاحی از قبیل حفاظ گذاری،جایگزینی ابزار وتجهیزات،استفاده از وسایل حفاظت فردی ،محدود کردن خطر با در نظر گرفتن فواصل بین اپراتورها و دستگاهها،نشانه هایهشدار دهنده و دستورالعمل های ویژه و آموزش کارکنان واحدهای مختلف جهت کاهش ریسک ارایه شد و 9 ماه بعد از اجرای اقدامات کنترلی مهندسی و مدیریتی، RPN ثانویه محاسبه گردید و پارامترهای خطر قبل و بعد اقدامات کنترلیمقایسه شدند.نتایج با استفاده از نرم افزار 23.SPSS مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین احتمال خطر مربوط به واحد تاسیسات بوده که میانگین احتمال خطر در این واحدقبل و پس از اجرای اقدامات کنترلی به ترتیب ) 5/ 4 و 25 / 3 (می باشد.بیشترین شدت خطر مربوط به واحد ابزارسازی بودهکه میانگین شدت خطر قبل و پس از مداخله در آن به ترتیب ) 75 / 4 و 3( به دست آمد.آزمون همگنی توزیع حاشیه ای نشان داد در این مطالعه اقدامات کنترلی تاثیر مثبت داشت.در واحد ابزارسازی،خنثی سازی و تاسیسات بین RPN قبل و بعد بهترتیب تفاوت معناداری در سطح 1/ 0 وجود داشت و p value آنها به ترتیب 0.066 و 0.042 و 0.068 بود.همچنین در واحد قوطی سازی و پرکنی بین RPN قبل و بعد به ترتیب تفاوت معناداری در سطح 05 / 0 مشاهده گردید) 001.< p value (.رتبه بندی سطح ریسک به صورت قابل پذیرش،پذیرش مشروط) ALARP ( و غیرقابل پذیرش تقسیم بندی شد.پذیرش مشروط 21 / 45 درصد و قابل پذیرش 73 / 39 درصد بود. درصد پذیرش مشروط به 56 / 5 درصد کاهش یافت و درصد قابلپذیرش به 67 / 91 درصد افزایش یافت که بیانگر تاثیر مثبت اقدامات کنترلی میباشد. نتیجه گیری:در این مطالعه با توجه به بالا بودن عدد ریسک اولیه در برخی سالن ها مانند واحد ابزارسازی و پرکنی که با استفاده از اجرای اقدامات کنترلی به سطح قابل قبول رسید،نشان دهنده کارایی روش FMEA در ارزیابی خطرات میباشد.