الگوی آموزش سامرایی و توسعه پایدار در آموزش عالی نمونه موردی: دانشگاه پیام نور

آموزش سامرایی یکی از شیوه های رایج تدریس در حوزه های علمیه بوده است . بنیانگذار این روش آیت الله محمد حسن میرزای شیرازی (ره) است و برطبق این روش تدریس،عالمان بزرگی به جامعه وارد شدند. این روش را می توان روش سقراطی نیز نامید که او مسیله ای را مطرح می کرد و با استفاده از گفتگو به تکمیل و رفع نقایص آن می پرداخت.از امتیازات مکتب سامرا مجتهد پروری است . فعال کردن شاگردان که امروزه مورد توجه روان شناسان تعلیم و تربیت است نیز از امتیازات این مکتب است . در این مکتب استاد سخنران نیست،بلکه در پایان به جمع بندی نظریات و نتیجه گیری می پرداخت. (رضایی اصفهانی،1386) میرزای شیرازی می فرمود: روش من در مطالعه این است که قلم بر می گیرم و آنچه در ذهن دارم می نویسم سپس درباره آن به تفکر می پردازم این نحوه خالی کردن ذهن،باعث می شود ذهن متمرکز شود و با تفکر روی مطالب نوشته شده،امکان بررسی دقیق،تجزیه و تحلیل و نقد آن فراهم شود .(عباسی ،32،1388) ویژگی دیگر الگوی تدریس سامرایی شاگرد محور بودن درس ، استفاده از شاگردان و احیای معارف مهجور بوده است .(جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم،1382،387)علاوه بر حوزه های علمیه که درتربیت علمای دینی تلاش می کنند ،دانشگاهها نیز از مراکزی است که یکی از کارکردهای اساسی آن ایجاد شرایط مطلوب برای پژوهش و تحقیق علمی است.(معاونت فرهنگی و دانشجویی ،5،1389) یونسکو(1993) بر سه کارکرد اصلی مراکز آموزش عالی تاکید دارد که عبارتند از :تولید دانش ،انتقال دانش و اشاعه دانش. از میان این سه کارکرد تولید دانش در دنیای امروزی از اهمیت بیشتری برخوردار است (محمدی،161،1385) تحقق این مهم یعنی تولید دانش در مراکز آموزش عالی کشور نیازمند تغییر و تحولاتی در نظام آموزشی است.یکی از تغییرات ،مربوط به روشهای آموزش است .(شجاع نوری و دیگران ،118،1391)یکی از مراکز آموزش عالی که امروزه به عنوان آموزش باز از آن یاد می شود دانشگاه پیام نور است که امروزه در سراسر ایران و کشورهای دیگر نیز گسترش یافته است و یادگیری دانشجو محوری است از این رو می توان برای فایق آمدن بر فاصله موجود میان حوزه های آموزش و پرورش از آن استفاده کرد.