بررسی مزیت نسبی طرح آلفا لاتیس نسبت به طرح بلوک های کامل تصادفی در آزمایشات مقایسه عملکرد نخود زراعی Cicer arietinum L

ساختار طرحهای آلفا لاتیس این امکان را فراهم میسازد که اثر بلوک ناقص از اثر باقیمانده کرتها حذف شده ودقت مقایسات بین ژنوتیپها در یک بلوک ناقص به حداکثر برسد. در این تحقیق، بهمنظور ارزیابی ژرمپلاسم بینالمللی نخود از لحاظ عملکرد دانه و سایر صفات زراعی و مقایسه طرحهای آلفا لاتیس با طرح بلوکهای کامل تصادفی ازنقطهنظر توانایی شناسایی لاینهای مطلوب، دو آزمایش خزانه بینالمللی لاینهای برگزیده نخود زراعی سال در CIEN-LA-2010 و CIEN-S-2010 عناوین با) Chickpea International Elite Nursery) 90 -1389 در شرایط دیم ایستگاه سارال کردستان به مرحله اجرا درآمدند. این دو آزمایش هرکدام شامل 45لاین آزمایشی نخود کابلی بودند که بهصورت آلفا لاتیس 5×9 با دو تکرار، در نیمه دوم اسفند1389 کشت گردیدند. با توجهبه ویژگیهای آزمایشات، عملیات اجرایی و یادداشتبرداریهایی مانند تعداد روز از کاشت تا گلدهی، تعداد روز از کاشتتا رسیدگی، ارتفاع بوته، وزن100 دانه و عملکرد دانه در موعد مقرر انجام شدند. بر اساس تجزیه واریانس، در هر دو آزمایش، اختلاف معنیدار بین ژنوتیپهای تحت مطالعه وجود داشت. از خطای معیار میانگین عملکرد ژنوتیپها برایبرآورد مزیت نسبی طرح آلفا لاتیس استفاده شد. نتایج نشان داد که تجزیه آلفا لاتیس، کارآیی بیشتری نسبت به بلوکهای کامل تصادفی در هر دو آزمایش داشته و موجب تغییر در رتبه عملکرد دانه در لاینهای آزمایشی شد. درمجموع، لاینهای 55C-05 FLIP) با عملکرد 992کیلوگرم در هکتار) و 159C-FLIP06) با عملکرد 773کیلوگرم در هکتار) به ترتیب در آزمایشات 2010-LA-CIEN و 2010-S-CIEN رتبه اول را بهدست آوردند. از نتایج این تحقیق در مطالعات آتی میتوان استفاده کرد.