بررسی محصولات تراریخته ی شیلاتی از دیدگاه دینی و سیاسی

موضوع تولید و مصرف محصولات تراریخته یکی از چالش برانگیز ترین مباحث در بحث تامین و امنیت غذایی بشر در جهان و ایران می باشد. در صنعت آبزی پروری نیز تلاش هایی برای تولید محصولات تراریخته صورت گرفته است. ماهیان ترانسژنیک ماهیانی هستند که دارای یک یا تعداد بیشتری ژن خارجی باشند. ژن های خارجی بطورانتخابی با تزریق میکروسکوپی در داخل تخم وارد می شوند. تا کنون برای ایجاد ماهیان تراریخت یا ترانس ژنتیک از ژنهایی مانناد ژن هورمون رشد برای افرایش رشد ماهیان ، ژن پروتیین ضد انجماد برای افرایش مقاوت ماهی در دمای پایین، ژن پاروتیین فلویورسنت برای درخشش در تاریکی در ماهیان زینتی، ژنهای آنتی باکتریال برای افرایش مقاومت در برابر بیماریها، ژن متالوتیونین برای مقاومت نسبت به فلرات سنگین و ... استفاد شده است. فقدان دلایل علمی کافی دانشمندان در این زمینه و زمان بر بودن نتیجه گیری حاصل از اقدامات مهندسی ژنتیک موجب آن شده است تا موافقان و مخالفان به انحاء مختلف و حتی طوریه در سوال خویش از مراجع عظام، جوابیه ی نسبتا مطلوب) به نفع خود( را دریافت نمایند. چالش دیگر، طرح مساله ی بیوتروریسم است که برخی مخالفان، تولید این محصولات توسط کشورهای پیشرفته و کشور های معاند و صادرات آن را به کشورهای اسلامی نوعی بیوتروریسم و حتی نسل کشی می دانند که نگارندگان، ضمن تایید این مطلب که ایران همواره قربانی تروریسم بوده است، پیشنهاد مطالعات علمی بیشتر برای فهم صحت و سقم بیوتروریسم از طریق تراریخته، از واردات اقلام مشکوک، خودداری نموده و با توجه به پتانسیل های بالای دانشمندان این علوم در کشور، ایجاد تراریخته را در ایران انجام و با اطمینان خاص انجام دهند. هدف از نگاشتن این مقاله، بررسی این اختلافات از دیدگاه فقهای شیعه، دانشمندان حوزه ی بیوتکنولوژی و همچنین سیاستمداران است. این مطالعه، حاصل بررسی عمیق در منابع علمی حوزه مهندسی ژنتیک، کتب فقهی و رسالات مراجع شیعه و همچنین پی گیری مناظرات مطرح شده در کشور در حوزه های مختلف بوده و راه حل برون رفت از این چندگانگی و تفاوت آراء، با توجه به نظرمجامع علمی، دینی و سیاسی مربوطه را ارایه می نماید، ضمن اینکه هیچ یک از مراجع عظام، حکم قطعی مبنی بر حلیت و یا حرمت این محصولات را صادر نکرده اند و مشکل اصلی، فقدان دلایل مستند و کافی ارایه شده توسط موافقین و مخالفان این بحث می باشد.