شبیه سازی هیدرولیکی اثرات دخل و تصرفات غیر مجاز در بستر رودخانه های شهری بر افزایش ریسک خطر پذیری سیل

رودخانه های شهری می توانند نقش مهمی به عنوان محور توسعه پایدار شهری با رویکرد کارکردهای زیست محیطی مطلوب، توسعه توریسم، توسعه های اجتماعی محلی، اوقات فراغت سالم شهروندان و به طبع آن کارکرد چشمگیر اقتصادی داشته باشند. در حقیقت قطب جدید و مورد توجه در فضاهای شهری آن هم با اتکا بر طبیعت و زیست بودم به شمار می روند. اما امروزه با توسعه لجام گسیخته شهرها، رودخانه ها در بسیاری از طول گستره خود دستاویز دخالت های غیر اصولی توسط ارگان های مختلفی که متولی حفظ و نگهداری آن نمی باشند شده است که بدون توجه به ملاحظات هیدرولیکی موجب افزایش ریسک خطرپذیری آن در مواقع سیلابی شده اند. در حالی که هماهنگی با متولی حفاظت و نگهداری از رودخانه و پیش بینی رفتار هیدرولیکی رودخانه در سیلاب های احتمالی قبل از اعمال تغییرات و احداث مستحدثات در بستر آن ضروری است. رودخانه قمرود که از وسط شهر قم عبور می نماید بعنوان یکی از ارکان شکل گیری شهر قم محسوب می گردد. به همین دلیل تمایل به توسعه شهر در امتداد آن وجود داشته است. وجود حرم مطهر، مراکز تجاری و جمعیتی در حاشیه رودخانه قمرود موجب افزایش تراکم کاربری و راه های دسترسی در بازه شهری گردیده است. این عوامل موجب گردیده تا به منظور جبران کمبود فضا و اراضی در حاشیه رودخانه، از بستر رودخانه برای ایجاد راه ها و پل های دسترسی استفاده شود. اخیرا نیز مقاصد تفریحی و زیباسازی نیز به آن اضافه گردیده و بستر رودخانه با تراکمی از سازه ها و موانع مواجه شده است. هدف از این مقاله ارزیابی هیدرولیکی دخالت ارگان های مختلف در بستر رودخانه قمرود و تاثیر آن ها در تشدید خطرات سیلاب و همچنین ارایه راهکارها برای کاهش اثرات آنها در بازه شهری می باشد.