مطالعه برخی ویژگی های فیتوشیمیایی و مورفولوژی میوه نسترن کوهی (Rosa canina L.) در شمال ایران

نسترن کوهی از گیاهان دارویی ارزشمند تیره رزاسه و میوه آن برای دستگاه گوارش مفید است و به صورت غذا و چای استفاده می شود. این تحقیق به منظور بررسی برخی صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوه نسترن کوهی در ده رویشگاه شمال ایران انجام شد. برای اندازهگیری بتاکاروتن میوه از دستگاه HPLC و برای سنجش کربوهیدراتهای محلول کل و آنتوسیاین کل از دستگاه اسپکترفوتومتر استفاده شد. برای مطالعه تاثیر مناطق مختلف بر خصوصیات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوه روش GGE biplot به کار رفت. بین صفات مورد مطالعه در مناطق مختلف تفاوت معناداری وجود داشت. بتاکاروتن میوه بین 0/05 تا 0/323 (میلیگرم بر گرم وزن تر) متفاوت بود. مقدار کربوهیدرات محلول کل میوه از 5/9 تا 23/3 درصد متغیر بود. بیشترین مقدار آنتوسیانین کل میوه 23/7 و کمترین مقدار آن 7/71 (میلیگرم بر لیتر سیانیدین--3 گلوکوزید) بود. بیشترین و کمترین مقدار TSS میوه در رویشگاههای مورد مطالعه به ترتیب 15/72 و 34/9 درصد بود. براساس نمودار چندضلعی، رویشگاه چالوس (IR56) بیشترین مقدار بتاکاروتن را داشت. بیشترین مقدار کربوهیدرات محلول و آنتوسیانین کل میوه در گیاهان منطقه رودبار (IR51) به دست آمد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد طول میوه با وزن و درصد گوشت میوه همبستگی مثبت معناداری داشت. قطر میوه با وزن میوه همبستگی مثبت معناداری داشت. همچنین، کربوهیدرات محلول با آنتوسیانین کل و TSS همبستگی مثبت معناداری داشت.