ریشه هاى ظاهر گرایى در فهم قرآن

پس از غروب مهر نبوی از گستره افق اسلام، با محرومیت مسلمانان از رهنمودهای مستقیم و پیاپی وحی و بروز اختلافات سیاسی اجتماعی ، برداشتهای دینی نیز دستخوش اختلاف و گسستگی شد. تفسیرهای مختلف از دین وکتاب الهی شکل گرفت و تفکرات گوناگون و گاه متضاد از میان جامعه اسلامی سربرآورد.برخی دوامی نیاورد و بزودی به بوته فراموشی سپرده شد و فرقه هایی هم اگر چه توانستند مدتی به زندگی خویش ادامه دهند، ولی آنها نیز سرانجام رنگ باختند و رو به اضمحلال نهاده ، از خاطره ها محو گردیدند وهم اکنون فقط در لابه لای کتابهای تاریخی باید سراغ آنها را گرف ت. مانند فرقه های انشعاب یافته از خوارج که جز اندکی ازآنان مانند فرقه اباضیه که طرفدارانی درعمان و برخی از کشورهای افریقایی دارد از بسیاری ازآنان نام و نشانی باقی نمانده است.دراین میان، فرقه ها و نحله ها و اندیشه هایی هم دوام یافتند و به شکلی حضور خود را در میان برخی فرقه ها و گرایشها حفظ کردند.یکی از این جریانهای فکری، ظاهرگرایی و عقل گریزی در رویارویی با قرآن است.ما در این نوشتار به علل شکل دهنده این گرایش عقیدتی خواهیم پرداخت و بر آنیم تا ریشه های این درخت پیر را در عمق تاریخ باورهای دینی، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی مورد مطالعه قرار دهیم.