واکاوی پیامدهای اجرای طرح هدفمندی یارانه ها بر منابع طبیعی ایران

منابع طبیعی که بستر حیات و توسعه پایدار است، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و امرار معاش بهرهبرداران دارد و منشا بسیاری از فعالیتهای تولیدی و اقتصادی کشور است. از این رو، حفظ، توسعه، احیا و بهره برداری پایدار از منابع طبیعی باید در اولویت قرار گیرد. در این مقاله پیامدهای اجرای طرح هدفمندی یارانهها بر منابع طبیعی کشور با استفاده از تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات وزارتخانههای جهاد کشاورزی و نیرو بررسی شد. پیامدها به دو دسته مثبت و منفی تقسیم شدند. از جمله پیامدهای مثبت حذف یارانهها میتوان به کاهش آلودگی هوا، خاک، آب و کاهش مصرف سوختهای فسیلی، کود و سموم شیمیایی اشاره کرد. همچنین، افزایش قیمت آب میتواند باعث اصلاح الگوی مصرف آب شرب و کشاورزی شود و به تغذیه آبهای زیرزمینی و آبخوانها کمک کند. هدفمندی یارانهها میتواند موجب اصلاح الگوی مصرف و گرایش به سمت انرژیهای تجدیدپذیر طبیعی شود که نقش عمدهای درپایداری محیط زیست دارند. از جمله پیامدهای منفی اجرای هدفمندی یارانهها افزایش قیمت حاملهای سوخت، انرژی، علوفه دام است که به شدت به بوتهکنی و جنگلتراشی منجر میشود. همچنین، حذف یارانه واحدهای تولیدی کشاورزی پیامدهای منفی را به دنبال دارد. درحالیکه افزایش قیمت نهادههای دامی و هزینههای نگهداری باعث افزایش اتکای دام به مراتع میگردد که اثرهای آن تخریب و تصرف هر چه بیشتر این عرصههاست. بنابراین، ضرورت دارد که پیش از اجرای هر قانون و سیاستی، به پیامدهای آن بر تمامی بخشهای کشور و به ویژه بر حوزه منابع طبیعی توجه شود