اهمیت ریخت شناسی بذر در آرایه شناسی جنس چوبک از تیره میخکیان

چوبک یک سرده ایرانو-تورانی است که دارای 80-90 گونه در دنیا بوده و از سوریه تا غرب چین پراکنش دارد. این سرده در ایران دارای پنج بخشه است که گونه های مختلف آنها در مناطق استپی و کوهستانی رویش دارند. مطالعات تبارزایی اخیر مفید بودن صفات ریخت شناسی بذر رده بندی تیره میخکیان را نشان داده است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی کارایی صفات ریخت شناسی بذر در سرده چوبک بود. صفات ریخت شناسی و ریزریخت شناسی بذر در 19 گونه متعلق به چهار بخشه از چوبک های ایران (بخشه های Macrostegia ،Acanthophyllum (Pleiosperma و Oligosperma با استفاده از میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی نگاره مورد مطالعه قرار گرفت. رایج ترین شکل بذر در نمونه های مطالعه شده شکل مستطیلی بود. مطالعه ریز-ریخت شناسی تزیینات پوسته بذر دو الگوی اصلی: مشبک و مشبک-زگیل دار، را در گونه های سرده نشان داد. نتایج نشان داد که تنوع مشاهده شده در شکل بذر، شکل سلول های پوسته بذر و حاشیه آنها، اطلاعات مفیدی را برای جدا کردن بخشه ها فراهم می کند. شکل و حاشیه سلول های پوسته بذر در درون بخشه های Macrostegia ،Acanthophyllum و Pleiosperma مشابه و یکنواخت است، اما در گونه های بخشه Oligosperma غیریکنواخت و متنوع است بطوری که گونه های مختلف بخشه الگوهای متنوعی را نشان می دهند