مدلسازی ارزیابی توان اکولوژیکی برای کاربری اکوتوریسم در مناطق جنگلی زاگرس با استفاده از GIS (مطالعه موردی: جنگل کاکارضا در استان لرستان)

جنگل های نیمه انبوه تا تنک زاگرس به دلیل شرایط کوهستانی، بسیاری از منابع تفرجی طبیعی را از جمله ک وه، دره، رودخانه، آبشار، غار، دریاچه، چشمه، حیات وحش، و پوشش گیاهی در خود دارند . علاوه بر آن به دلیل سابقه تاریخی اقامت انسان در این جنگل ها جاذبه های انسانی بسیاری در این منطقه دیده می شود . به همین دلیل این جنگل ها پتانسیل های محیطی، اجتماعی و فرهنگی در خور توجهی برای گردشگری ودر رأس آن گردشگری جنگل و کوهستان دارند. برنامه ریزی جهت توسعه صنعت اکوتوریسم در این جنگل ها علاوه بر برآوردن نیاز فرامعیشتی انسان به تفرج، در بهبود و ارتقاء وضعیت اقتصادی- اجتماعی جوامع محلی مؤثر است . اما علیرغم مزایای فراوان ، توسعه گردشگری اگر همراه با سیاستگذاریها و برنامه ریزیهای منطبق با نگرش زیست محیطی نباشد، تأثیرات منفی صنعت مذکور برمحیط زیست امری غیرقابل اجتناب خواهد بود. در این راستا ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن توسط انسان تلقی می شود. به منظور مدلسازی ارزیابی توان اکولوژیکی سامان عرفی چم حاجی از منطقه جنگلی کاکارضا واقع در استان لرستان برای کاربری اکوتوریسم (طبیعت گردی ) اقدام به تهیه نقشه های منابع اکولوژیک پایدار و اکولوژیک ناپایدار، همچنین در بخش اقتصادی - اجتماعی نقشه های کاربری وضع موجود (کاربری فعلی اراضی )، شبکه جاده ها و ... در محیط GIS گردید. سپس با استفاده از برنامه Model Builder در محیط GIS ، مدل ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه برای اکوتوریسم تهیه و اجراء گردید . نتایج بدست آمده حاکی از گویایی و قابلیت بالای GIS در مدلسازی ا رزیابی توان اکولوژیکی سرزمین برای کاربری اکوتوریسم می باشد . همچنین نتایج نهایی ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه برای کاربری اکوتوریسم نشان داد که به ترتیب : 6/06 درصد برای تفرج متمرکز،68/07 درصد به تفرج گسترده توان دارد و 25/87 درصد به دلیل شیب بالای 60 درصد حفاظتی می باشد.