گورستان ها به مثابه مناظر فرهنگی در حال تحول از گذشته تا به حال

فرهنگ غنی اسلامی در دوره های مختلف تاریخی تاثیر شگرفی بر تمامی وجوه زندگی انسان داشته است.به طور یقین معماری و شهرسازی درهر مکانی متاثر از فرهنگ آن مکان است و شهرها و بناهای ایران هم در همه ی عصر های تاریخی به فراخور نیازها و امکاناتش از فرهنگ و باورهای مذهبی زمان بی بهره نبوده که این مهم در دوره اسلامی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص می دهد و در حد توان متنا سب با آن پیش رفته ا ست. در ع صر حا ضر به دلیل نفوذ فرهنگ بیگانه و تقلیدهای سطحی بخ صوص در فرم بنا، شاهد معماری جدیدی هستیم که شاید در بسیاری از قسمت ها دچار کاستی و بی هویتی گردیده و این مسیله در شهرسازی نیز تسری یافته است.در شهرهای کنونی یافتن مکان هایی که یادآورفرهنگ گذشته باشد بسیار سخت شده و آنچه باقیمانده نیاز به توجه ویژه ه ای را می طالبند .یکی از مهمترین مکانهایی که از این حیث شایان اهمیت خاص می باشند،گورستان ها هستند .مکان هایی که در گذشته به تعداد بیشتر و فواصل کمتری در شهرها وجود داشته اند اما باگذر زمان تبدیل به یک فضا درخارج از شهرها تبدیل شده اند.کما اینکه در بعضی از شهرها شاهد وجود گورستان های تاریخی درون شهری هستیم که در حال حاضر به صورت متروکه و مخروبه در آمده اند و حالا نه تنها به عنوان مکان های باارزش فرهنگی به ح ساب نمی آیند، بلکه به مکان های جرم خیز و رعب برانگیز برای ساکنین اطراف شان بدل شده اند.در این پژوهش با استفاده روش اسنادی و کتابخانه ای و به کمک روش تحقیق تحلیلی توصیفی ،ابتدا به معرفی فرهنگ و بصورت خاص فرهنگ اسلامی پرداخته خواهد شد و در ادامه موضوع فرهنگ آیینی مورد بررسی قرار می گیرد. بخش زیادی از آیین ها و مراسم بصورت جمعی و در مکان های خاص انجام می شده اند که ازجمله این مکان ها گورستان ها می باشند. از اینرو در این مقاله پیشینه ی این مکان ها و وارکان اصلی تشکیل دهنده ی آنها و همچنین ضرورت توجه به این مکان ها بیان می شود و در انتها پیشنهاداتی جهت احیا و استفاده ی مناسب از این فضاها ذکر خواهد شد.