بررسی تطبیقی نقاشی قهوه خانه ای و دیوارنگاره های بقاع متبرکه گیلان

بخش مهمی از تاریخ هنر جهان، مربوط به هنرهای مذهبی است. از جمله واقعه عاشورا و شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یارانش که از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار و تاثیری بسیار شگرف بر تفکر و اندیشه شیعیان جهان گذاشته است. نقاشی قهوه خانه ای و دیوارنگاره های بقاع متبرکه گیلان از جمله هنرهای عامیانه دوره قاجار هستند که آمال و علایق ملی، اعتقادات مذهبی و روح فرهنگ خاص لایه های میانی جامعه شهری و روستایی را باز می تابانیدند. در این تحقیق به تجزیه و تحلیل شش اثر از نقاشی قهوه خانه ای و شش اثر از نقاشی دیواری بقعه های متبرکه گیلان می پردازیم که از نظر موضوعی مشترک هستند. بررسی ارزش های بصری و تاریخی این نقش مایه ها و هماهنگی آن ها با تفکرات شیعی، بررسی شباهت ها و تفاوت های آنها و معرفی گوشه ای از گنجینه های عامیانه ایران که غبار فراموشی آن را از یاد برده است از اهداف مهم این تحقیق است. روش تحقیق به صورت توصیفی، تحلیلی – تطبیقی می باشد و روش گرداوری اطلاعات کتابخانه ای است. نتایج این پژوهش حاکی از این بوده است که نقاشی های مذهبی عامیانه، یک میراث فرهنگی، ملی و معنوی به شمار می آیند که در خود ارزش های بسیاری را نهفته و حفظ کرده و در راستای اعتقادات و باورهای مردم شکل گرفته است و رعایت اصول زیبایی شناسی حاکم بر آنها در پیوندی تنگاتنگ و مستقیم با قلب های مملو به عشق هنرمند و مردم به ولایت و اهل بیت رسول الله است.