به کارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی در مدیریت منابع حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز نهرین طبس)

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 461

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWSS-21-4_003

تاریخ نمایه سازی: 1 مرداد 1397

چکیده مقاله:

امروزه کاربری نامناسب ارا ضی و تخریب منابع طبیعی باعث افزایش سیل، فرسایش خاک و غیره شده است .در چنین شرایطی باید با برنامه ریزی منسجم در منابع طبیعی با هدف کنترل، احیاء و حفاظت از این منابع اقدام نمود، که مدیریت منابع جامع حوزه آبخیز چنین اهدافی را برآورده خواهد کرد. مدیریت جامع آبخیز، مدیریتی هماهنگ و موزون بر سی ستم های فیزیکی، بیولوژیکی و اجتماعی و اقتصادی بوده و شرایطی فراهم میسازد که ضمن تامین منافع جامعه، تاثیر منفی بر منابع به حداقل میرسد. در این تحقیق در راستای اهداف مدیریت منابع به بررسی و ارز یابی آثار معیارهای فیزیکی، اقتصادی و اکولوژیکی برروی تغییرات وضعیت پوشش گیاهی با تاکید بر رفع مشکلات سیل و فرسایش در حوزه آبخیز نهرین طبس به مساحت 18/8 هزار هکتار توسط چهار فعالیت مدیریتی (مدیریت چرایی، بوته کاری، بذرکاری و کپه کاری) پرداخته شده است. در این پژوهش به منظور ارزیابی پیامدهای اقتصادی، اکولوژیک و فیزیکی بهترتیب از شاخص های هزینه و درآمد ناخالص، شاخص پوشش گیاهی وزن دهی شده و میزان حجم رواناب و سیل، استفاده و سپس براساس نظرات کار شناسی اقدام به ارزیابی گزینه ها از طریق ماتریس مقایسه زوجی گردید و درنهایت اولویت بندی سناریوها با به کارگیری تکنیک تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. نتایج نشان داد که معیار اقتصادی به عنوان مهمترین معیار و فعالیت مدیریتی کپه کاری و سنار یو شماره 16 که شامل کلیه فعالیتهای مدیریتی بود به عنوان گزینه بهینه و برتر تعیین گردیدند.

کلیدواژه ها:

مدیریت آبخیز ، تصمیم گیری چند معیاره ، مدیریت بیولوژیک

نویسندگان

امیررضا کشتکار

گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران

حسین شریعتمداری

گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران

حمیدرضا ناصری

گروه آموزشی مدیریت مناطق بیابانی، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران

مهدی تازه

گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان