اندازه گیری تاثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایرانی

در این پژوهش سعی شده است تاثیر افزایش قیمت مواد غذایی بر رفاه خانوارهای شهری ایرانی و در بین دهک-های درآمدی در سالهای 1388-90 اندازه گیری و تحلیل شود. برای این منظور سیستم تقاضای تقریبا ایدهآل درجه دوم برای نه گروه اصلی مواد غذایی در کشور برای هر یک از دهکهای درآمدی در سالهای 1388 و 1390 برآورد شد. نتایج به دست آمده از کشش های درآمدی برای کل خانوارهای شهری نشان داد که گروه های غلات، لبنیات و تخم پرندگان، سبزی و حبوبات، ادویه ها و آشامیدنیها، ضروری و گروه های گوشت، روغنها، میوه ها و خشکبار و قند و شکر و مرباها کالاهای لوکس به شمار می آیند. در نهایت با به کارگیری کشش های تقاضای هیکس به دست آمده، اثرات رفاهی ناشی از افزایش قیمت مواد غذایی با استفاده از شاخص رفاه تغییرات جبرانی (CV) محاسبه شد. نتایج بررسی نشان داد افزایش قیمت مواد غذایی رفاه همهی خانوارهای شهری ایرانی را کاهش داده است. به طور نسبی از مخارج کل خانوارهای دهک اول در طی دوره 1388- 90، 19/63 درصد از درآمد اولیه خود را به سبب افزایش قیمت مواد غذایی از دست داده اند. در صورتی که همین نسبت برای خانوارهای دهک دهم 7/254 درصد از درآمد اولیهشان بوده است. ملاحظه میشود رفاه از دست رفته برای خانوارهای فقیر به مراتب بیشتر از خانوارهای ثروتمند بوده است و این در حالیاست خانوارهای فقیر بخش بزرگی از درامد خود را صرف خرید مواد غذایی میکنند. بنابراین لازم است تا سیاستگذاران اقتصادی حمایت بیشتری از خانوارهای دهکهای پایین درآمدی به عمل آورند.