تخمین پارامتر شاخص دوام با استفاده از سرعت موج فشاری

تخمین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگ نقش حیاتی و مهمی در طراحی پروژههای معدنی و عمرانی دارد. به طور کلی، تعیین این خصوصیات به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام میشود. روشهای مستقیم شامل تستهای برجا و آزمایشگاهی میباشد که علیرغم دقت زیاد، در بسیاری از موارد پر هزینه و زمانبر هستند. بعلاوه، تهیه و آماده سازی نمونه های مغزه ای برای انجام تستهای آزمایشگاهی به ویژه در سنگ های شکسته مشکل بوده و نیازمند دقت بسیار زیادی است. برای رفع مشکلات فوق، میتوان از روشهای غیر مستقیم به عنوان جایگزینی مناسب و قابل اعتماد استفاده کرد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین پارامتر مکانیکی شاخص دوام سنگ با استفاده از سرعت امواج فشاری و برشی میباشد. بدین منظور، ابتدا نمونه های سنگی از نوع شیست، فیلیت و ماسه سنگ حاصل از عملیات مغزه گیری در نقاط مختلف ساختگاه سد آزاد مریوان تهیه گردید. سپس، پارامترهای شاخص دوام و سرعت امواج P و S در آزمایشگاه اندازه گیری گردید. بر اساس تحلیل های آماری صورت گرفته، روابط خطی، لگاریتمی، چند جمله ای، نمایی و توانی بین پارامتر شاخص دوام و سرعت امواج P و S تعیین گردید. در ادامه، رابطه ای که از میان روابط پنجگانه فوق دارای بیشترین مقدار ضریب تصمیم گیری باشد، به عنوان بهترین رابطه برای تعیین شاخص دوام با استفاده از سرعت امواج P و S پیشنهاد شد. برای ارزیابی و اعتبارسنجی روابط پیشنهادی، نتایج حاصله با دادههای واقعی و نتایج روش های قبلی مقایسه گردید. بر این اساس، مشخص شد که روابط پیشنهادی تطابق خوبی با دادههای واقعی داشته و نتایج بهتری نسبت به روشهای قبلی دارند.