روند تغییرات تاوایی نسبی در محدوده اقلیمی خلیج فارس

ترسیم الگوهای توزیع تاوایی نسبی در سطوح فشاری مختلف مناسب ترین روش برای تبیین تغییرات اقلیم سطح زمین در عرض های میانه است (علیجانی ،1391، 69) بنابراین در این مطالعه روند تغییرات مقادیر تاوایی نسبی و همچنین روند تغییرات تعداد روزهای با تاوایی مثبت در محدوده اقلیمی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر روزانه تاوایی نسبی با استفاده از داده های باد مداری و نصف النهاری از پایگاه داده های بازتحلیل NCEP-NCAR با تفکیک افقی 2,5 درجه 2014-1961 در سه تراز 850، 500 و 300 هکتوپاسکال محاسبه شد. برای بررسی روند از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ناپارامتریک منکندال استفاده شد. همچنین روند تغییرات مقادیر 5% بالایی و 5% پایینی تاوایی نسبی منطقه طی دوره مو رد مطالعه محاسبه شد تا تغییرات مقادیر بیشینه و کمینه تاوایی نسبی به دست آید. این مقادیر برای دوره گرم (ژوین تا سپتامبر) و سرد (دسامبر تا مارس) سال به طور جداگانه محاسبه شد. در تراز 850 هکتوپاسکال در محدوده خلیج فارس، هم تعداد روزهای با تاوایی مثبت و هم مقادیر کمینه و بیشینه تاوایی نسبی در هر دو دوره گرم و سرد سال روند افزایشی داشتند. در تراز 500 هکتوپاسکال در دوره گرم سال در حالیکه اکثر مناطق دارای روند کاهشی در تعداد روزهای با تاوایی مثبت هستند اما یک روند افزایشی در محدوده خلیج فارس مشاهده شد. مقادیر کمینه و بیشینه تاوایی نسبی نیز روند افزایشی داشتند.در دوره سرد سال مقادیر بیشینه تاوایی نسبی روند افزایشی نشان دادند. البته در تراز 300 هکتوپاسکال روند معنی داری مشاهده نشد. این نتایج بیانگر تشدید سامانه کم فشار گرمایی خلیج فارس است.