مطالعه نقش عوامل زنده و غیر زنده در بروز عارضه زوال مو در ایران

عارضه زوال مو در سال های اخیر بعنوان یکی از عوامل تخریب و از بین رفتن تاکستانهای برخی استانهای مهم کشت مو در کشور مطرح شده است. در مورد علت و ماهیت دقیق این عارضه اطلاعات چندانی در دسترس نیست. با توجه به اهمیت مو در اقتصاد کشاورزی، شهرستان تاکستان (استان قزوین) و تجره در استان لرستان برای مطالعه انتخاب شد. نمونه برداری از باغهای پایلوت ماهانه از اردیبشهت تا شهریور طی سالهای 95-96 انجام شد. نتایج بررسی نشان داد بیماری زوال انگور یک نام عمومی است که انگورکاران کشور برای تعدادی از بیماریهای انگور که در نهایت منجر به ضعف و زوال انگور می شود به کار می برند. ررسیهای ما در استانهای مختلف لرستان، قزوین و مرکزی نشان داده است که از نظر علایم شناسی و عامل پاتوژنیک کاربرد یک نام عمومی صحیح نیست و باید بیماریهای مختلف انگور که منجر به زوال می شوند با نامهای اختصاصی خود معرفی، شناسایی و مدیریت شوند. این بیماریهای عبارتند از اسکا، بیماریهای قارچی تنه و چوب انگور، بیماری فایتوپلاسمایی زوال انگور و زنجره مو. هر چند درصد آلودگی به نماتد در باغات ضعیف و متوسط بالا بود ولی بررسیها نشان داد که این پاتوژنها نمی توانند عامل اصلی و اولیه زوال انگور در کشور باشند. همچنین الگوی پراکنش ویروسهای مهم انگور با علایم زوال انگور همخوانی نداشت. عوامل غیر زیستی مانند خشکی می توانند تشدید کننده علایم بیماریهای مذکور و جمعیت حشرات ناقل بیماریهای آوندی ناشی از ویروسها و فایتوپلاسماها باشند.